Қазақстанда баспана мәселесі әрдайым өзекті. Жаңа тұрғын үй бағдарламалары мен жинақ жүйелері арқылы баспаналы болу мүмкіндігі артып келеді. Биылғы жылы қолжетімді болатын негізгі бағдарламалар мен шарттар жайлы толығырақ қарастырайық.
«Наурыз» бағдарламасының екінші кезеңі
2025 жылдың алғашқы тоқсанында «Наурыз» бағдарламасының екінші кезеңі іске қосылады. Бағдарламаға қатысу үшін депозитте кемінде 2 миллион теңге болуы қажет. Бастапқы жарнаның шарттары келесідей:
- Таза әрленген үй: қарыз сомасының 10%-ы, бірақ 2 миллион теңгеден кем емес.
- Әрленбеген тұрғын үй: бастапқы жарна 20%.
Бағдарламаға қатысушылар үшін несие мөлшерлемесі:
- Әлеуметтік осал топтарға – 7% (ЖТСМ 7,1%-дан 9,6%-ға дейін).
- Қалған азаматтар үшін – 9% (ЖТСМ 9,4%-дан 13%-ға дейін).
«Наурыз жұмыскер» бағдарламасы
Техникалық мамандарға арналған «Наурыз жұмыскер» бағдарламасы 2025 жылдың 17 наурызында іске қосылады. Бағдарлама аясында 72 млрд теңге бөлініп, 2 440 несие беріледі. Негізгі шарттары:
- Бастапқы жарна: таза әрленген үйге – 10%, әрленбеген үйге – 20%.
- Несие мөлшерлемесі: әлеуметтік осал топтарға – 7%, қалған азаматтарға – 9%.
- Максималды несие сомасы:
- Облыстарда – 30 млн теңге.
- Астана және Алматы қалаларында – 36 млн теңге.
«Ұмай» және «Жасыл ипотека» бағдарламалары
«Ұмай» бағдарламасы табысы жоғары әйелдерге арналған. Алғашқы жарна – 15%. Бұл бағдарлама арқылы екінші немесе үшінші тұрғын үйді сатып алуға болады.
Жасыл ипотека экологиялық стандарттарға сай нысандарға беріледі. Талап етілетін сертификаттар: ұлттық «Өмір» стандарты, BREAM немесе LEED стандарттары.
Мемлекеттік бағдарламалар
Әлеуметтік тұрғын үйді дамыту шеңберінде әкімдіктер арқылы жеңілдетілген несие беріледі:
- Мөлшерлемесі: 2% немесе 5%.
- 2024 жылы 7 860 адам осындай бағдарламамен баспаналы болды.
Жастарға арналған бағдарламалар
«Елорда жастары» бағдарламасы:
- Жасы 35-тен аспаған Астана тұрғындары қатыса алады.
- 2024 жылы 17 өңірде жастарға арналған бағдарламалар арқылы 43,6 млрд теңгеге несиелер берілді.
Жинақ жүйесі
Отбасы банкі тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі арқылы кез келген тұрғын үйді сатып алуға мүмкіндік береді. Негізгі талаптар:
- Шотқа үш жыл бойы қаражат жинау.
- Тұрғын үй бағасының кемінде 50%-ын жинау.
- Бағалау көрсеткіші (БК) 16-дан жоғары болуы қажет.