Chevron және Теңіз кен орнының стратегиялық рөлі
Америкалық Chevron корпорациясы Қазақстандағы Теңіз мұнай кен орнын игеру жөніндегі келісімшартты ұзартуды стратегиялық басымдықтарының бірі ретінде қарастырып отыр. Бұл туралы компания директорлар кеңесінің төрағасы Майкл Уирт Bloomberg тілшісі Хавьер Бласқа берген сұхбатында мәлімдеді.
Уирттің айтуынша, «Теңіз» жобасы Chevron-ның жаһандық табысының басты факторы болды. 2025 жылдың екінші тоқсанында компания өндірісті кеңейту нәтижесінде тарихындағы ең жоғары мұнай өндіру көлеміне қол жеткізді.
Өндірістегі рекордтар және Chevron акцияларының өсуі
2024 жылы Chevron акциялары 13%-ға қымбаттады, бұл ірі әлемдік мұнай-газ компаниялары арасындағы ең үздік көрсеткіш болды. Сарапшылардың пікірінше, Қазақстандағы мұнай кен орындары корпорацияға басты бәсекелесі — Exxon Mobil-ге қарсы күресте айтарлықтай артықшылық беріп отыр.
Теңіз бойынша қолданыстағы келісімшарт 2033 жылы аяқталады. Chevron Қазақстан үкіметімен келісімшартты ұзарту жөнінде келіссөздерді бастап кеткен. Майкл Уирт бұл процесті өзінің басшылығы кезеңінде аяқтауды жоспарлап отырғанын атап өтті.
Қазақстан және мұнай компанияларымен әріптестік шарттары
2025 жылдың басында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев шетелдік мұнай корпорацияларымен келісімдерді ел үшін тиімдірек шарттармен қайта қарау қажеттігін мәлімдеді. Сарапшылар қауымдастығында тіпті Chevron-пен келісімшартты ұзартудан бас тарту нұсқасы да талқылануда.
Теңіз — «ақша фабрикасы»
Bloomberg журналисі Хавьер Блас атап өткендей, Қазақстандағы Chevron қызметі корпорацияны «ақша фабрикасына» айналдырды. Салыстырмалы түрде айтқанда: 2010-жылдардың басында мұнай бағасы барреліне 100 доллар болғанда компанияның жылдық табысы 3,9 млрд доллар еді. Ал 2024 жылы мұнайдың орташа бағасы барреліне 80 доллар болғанымен, Chevron-ның табысы 15 млрд долларға жетті.
