Алматы облысында 18 жастағы Нұрасыл есімді жас сарбаз әскерге шақырылғанына небәрі бір апта өткен соң көз жұмды. Ол 27 қыркүйекте әскерге алынып, Қарасай ауданындағы ҰҚК Шекара қызметінің әскери бөліміне жіберілген. Алайда қазан айының басында туыстарына оның қаза болғаны туралы хабарланған.
Әскерилердің ресми мәліметінше, Нұрасылдың өліміне менингококцемия (менингококк инфекциясының ауыр түрі) себеп болған. Бұл дерек бойынша қылмыстық іс қозғалып, қызметтік тексеріс тағайындалған.
Бірақ марқұмның туыстары ресми нұсқаға күмән келтіруде. Олар баласының денесін әлі күнге дейін ала алмай отырғандарын айтып, ашық тергеу жүргізуді талап етуде.
Әскердегі қайғылы жағдайлар жиілеп кетті
Бұл оқиға жалғыз емес. Соңғы жылдары Қазақстан армиясында жас сарбаздардың қаза табуы немесе өз-өзіне қол жұмсау деректері жиілеп кеткен:
-
Биыл 19 жастағы сарбаз Дінмұхаммед Шынарбек әскери бөлімде өлі табылды. Ресми дерек бойынша, ол өзіне қол салған, алайда туыстары бұл нұсқаға сенбейді.
-
Тағы бір жағдайда сарбаз әскери бөлімнің үшінші қабатынан секіріп кеткен, ол ауруханаға жеткізілген.
-
БАҚ дерегінше, соңғы төрт жылда әскерде кемінде 86 сарбаз өз-өзіне қол жұмсаса, Ұлттық ұланда 17 сарбаз суицид жасаған.
Қоғам белсенділері мұндай қайғылы жағдайларға әскердегі әлімжеттік (дедовщина), психологиялық қысым, медициналық бақылаудың әлсіздігі және деректерді жасыру әрекеттері себеп болуы мүмкін екенін атап өтуде.
Қоғам мен отбасының талабы
Нұрасылдың қазасы тағы да әскердегі жағдайға қоғам назарын аударды. Қайғыдан қан жұтқан отбасы биліктен ашық тергеу, әділ шешім және ұлдарының денесін тез арада беруді талап етуде.
Қоғамдық ұйымдар мен құқық қорғаушылар әскерде орын алып жатқан өлімдерге тәуелсіз бақылау орнатуды, медициналық және психологиялық қолдауды күшейтуді ұсынады.