Мәжіліс депутаты Мұрат Әбенов ата-аналарды жаппай алдаған оқу орталықтарының әрекетінен қаржылық пирамида белгілерін көріп отырғанын мәлімдеді. Депутаттың айтуынша, Астана мен Алматыда мыңдаған адам зардап шеккен, ал келтірілген шығын көлемі миллиардтаған теңгеге жетуі мүмкін.
«Оқу орталығы емес, қаржы пирамидасы»
Депутат ата-аналарды сан соқтырған «Tesla» және соған ұқсас бірқатар оқу орталықтарының жұмыс істеу механизмі білім беру ұйымынан гөрі, алаяқтық схемаға көбірек ұқсайтынын атап өтті.
«Бұл маған банктердің қатысуымен жасалған қаржы пирамидасы болып көрінеді. Себебі төлемдерді бірден 1-2 жылға алдын ала алып алады. Ақшаны жинап, оқыта бастайды да, шағым түсе бастағанда немесе талап күшейгенде компания жабылып қалады. Ақша қайда кетті? Неге жұмысын жалғастырмайды?» — деді Мұрат Әбенов.
Алдын ала мәлімет бойынша, Астанада – 1000-ға жуық, Алматыда – 3000-дай адам зардап шеккен. Әр ата-ана оқу ақысы үшін 1 миллионнан 2,5 миллион теңгеге дейін төлеген. Бұл – орасан зор қаражат.
Банктердің рөлі қандай?
Халық қалаулысының күдігін тудырған басты мәселе – банктердің осы компанияларға ақша аудару үшін барлық клиентке бір мезетте несие рәсімдеп беруі.
«Банк қалайша барлық адамға дәл осы компания үшін бір уақытта несие мақұлдай береді? Банк ақшаны аударған. Жақсы, ал ол ақша қайда жоғалды? Кейбіреулер мұны Kaspi Bank дейді. Егер Kaspi Bank болса, қазір барлық шоттарды тексеру керек», — деп талап қойды депутат.
Ол компаниялардың шоттарында ақшаның қалмауы және қаражаттың ізім-ғайым жоғалуы банк жүйесінің қатысуымен болған қаржылық алаяқтық болуы мүмкін екенін жоққа шығармайды.
Шұғыл шаралар: Ақша шетелге кетіп қалмауы тиіс
Мұрат Әбенов құқық қорғау органдарын, Қаржылық мониторинг агенттігін және Ұлттық банкті шұғыл әрекет етуге шақырды.
Депутаттың ұсыныстары:
-
Банкпен байланысты барлық шоттарды тексеру.
-
Ұлттық банк «Антифрод» жүйесі арқылы ақша қозғалысын қадағалауы тиіс.
-
Қаражат шетелге аударылып кетпес үшін жедел түрде тосқауыл қою керек.
«Егер қазір тоқтатпаса, ертең бұл адамдар ақшасыз қалады. Қаржыны іздеуді созбау керек», — деп ескертті ол.
Білім министрлігіне қысым және жалған уәделер
Депутаттың сөзінше, қазіргі таңда мектеп, балабақша немесе білім орталығы деген желеумен түсініксіз бизнес-құрылымдар қаптап кеткен. Олар балаларды НЗМ (НИШ), БИЛ (КТЛ) сияқты мектептерге түсіреміз немесе шетелге оқуға жібереміз деп уәде беріп, қыруар ақша жинайды.
Министрлік оларды тексере бастағанда, бұл ұйымдар тексерістен қашу үшін ақпараттық шабуыл ұйымдастырып, министрге қысым жасауға тырысатын көрінеді.
Қазіргі уақытта мәселемен Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті айналысуда, алайда депутат бұл істің ауқымы қаржылық алаяқтық деңгейінде екенін ескертіп отыр.
View this post on Instagram
