Астанада болған оқушы қыздың өлімі бүкіл елді дүр сілкіндірді. Бұл жай ғана жаңалықтар лентасындағы кезекті оқиға емес, бұл — әрбір ата-ана үшін ойланатын сигнал. «Менің балам қауіпсіз бе?», «Оның ішкі әлемінде не болып жатыр?» деген сұрақтар әр үйде қойылуы тиіс. Бұл туралы Todayinfo порталы жазды.
Қоғамдағы мұндай қайғылы жағдайлар жиілеп кетті. Мамандардың айтуынша, қазіргі жасөспірімдер сырт көзге бақытты көрінгенімен, іштей жалғыздық пен түсініспеушілік құрсауында жүруі мүмкін. Психологтар ата-аналарды бала тәрбиесіндегі маңызды сәттерге назар аударуға шақырады.
«Жалған бақыт» маскасы
Психологтардың пікірінше, ең қауіптісі — баланың тым тұйықталып қалуы немесе керісінше, өзін тым көңілді көрсетуге тырысуы. Көп жағдайда ата-аналар «баламның қарны тоқ, киімі көк, сабағы жақсы» деп, оның жан дүниесіне үңілуді ұмытып кетеді.
Астанадағы және басқа өңірлердегі оқиғалар көрсеткендей, балалар өз проблемаларын айтуға қорқады. Олар ата-анасының ұрсуынан, түсінбеуінен немесе «ұят болады» деген сөзден жасқанады.
Баланың күйзелісте екенін қалай білуге болады?
Мамандар ата-аналарға мына өзгерістерге жіті назар аударуды ұсынады:
-
Ұйқы мен тәбеттің бұзылуы. Бала тым көп ұйықтайды немесе мүлдем ұйықтамайды. Тамаққа деген тәбеті жоғалады.
-
Қызығушылықтың жоғалуы. Бұрын сүйіп айналысатын ісіне (спорт, сурет, би) кенеттен суып кетсе.
-
Гаджетке тәуелділік. Шынайы өмірден қашып, виртуалды әлемге толықтай еніп кетуі.
-
Денедегі жарақаттар. Киіммен жасырылған дене мүшелерінде түсініксіз тыртықтар немесе көгерулердің пайда болуы.
Ата-ана не істеуі керек? Нақты қадамдар
Ең бастысы — сенімді қарым-қатынас орнату. Психологтар мынадай кеңес береді:
1. «Сапалы уақыт» өткізіңіз. Жұмыстан шаршап келсеңіз де, күніне кемінде 20-30 минут балаңызбен шын ниетпен сөйлесіңіз. «Сабағың қалай?» деген кезекші сұрақтың орнына, «Бүгін сені не қуантты?», «Не нәрсе көңіл-күйіңді түсірді?» деп сұраңыз.
2. Сынамаңыз, қолдаңыз. Бала қателік жасаса, бірден ұрсуға асықпаңыз. Оған қателесуге құқығы бар екенін, қандай жағдай болмасын сіз оның жағында екеніңізді сездіріңіз. Үй — бала үшін қауіпсіз қамал болуы керек.
3. Маман көмегіне жүгініңіз. Егер балаңыздың мінез-құлқы қатты өзгерсе, «өтпелі кезең» деп қол қусырып отырмаңыз. Мектеп психологына немесе арнайы мамандарға жүгіну — ұят емес, бұл балаңыздың өмірін сақтап қалудың жолы болуы мүмкін.
Түйін
Балалар — біздің айнамыз. Олардың қауіпсіздігі тек мектептегі күзетке немесе көшедегі камераға емес, ең алдымен үйдегі жылулық пен түсіністікке байланысты. Балаңызды құшақтап, жақсы көретініңізді айтуды кейінге қалдырмаңыз.
