Балабақшадағы сиқыр: 5-6 жастағы балаларға арналған ұмытылмас Жаңа жыл
Жаңа жыл – бүлдіршіндер үшін ертегі әлемі есік ашатын ең сиқырлы мереке. Әсіресе, 5-6 жастағы ересек топ балалары бұл күнді ерекше асыға күтеді. Олар қазірдің өзінде кейіпкерлерді танып, рөлдерді сомдап, тақпақтарды мәнерлеп оқи алатын деңгейде.
Алайда, тәрбиешілер мен музыкалық жетекшілер үшін жыл сайын жаңа, қайталанбайтын сценарий табу – үлкен басқатырғыш. Балалар жалықып қалмауы үшін не істеу керек? Биылғы мерекені қалай есте қаларлықтай етіп өткіземіз?
Төменде біз заманауи трендтер мен қазақы нақышты үйлестірген әмбебап сценарий жоспарын ұсынамыз.
Бұл – 5-6 жастағы (ересек топ) балаларға арналған «Сиқырлы сағат және Жыл мезгілдері» атты жаңа жылдық ертеңгіліктің сценарийі. Бұл жастағы балалар рөлге кіре алады, тақпақтарды жақсы жаттайды және интерактивті ойындарды жақсы көреді.
Сценарий заманауи элементтермен, қызықты кейіпкерлермен және «квест» стилінде құрылған.
Жаңа жылдық ертеңгілік: «Сиқырлы сағат және Жыл мезгілдері»
Кейіпкерлер (ересектер):
-
Жүргізуші (Тәрбиеші)
-
Аяз Ата
-
Ақшақар
-
Жалмауыз кемпір (Заманауи, сәнді киінген, қолында планшеті бар)
-
Жылан (Келе жатқан жыл иесі – немесе сәйкес жыл иесі)
Балалардың киімдері:
-
Қыздар: Ақшақарлар, Жұлдызшалар, Ханшайымдар.
-
Улдар: Батырлар, Суперқаһармандар, Орман тұрғындары.
І бөлім: Ғажайыптың басталуы
(Музыка ойнайды. Зал мерекелік сәнделген. Ортада шырша тұр, бірақ шамдары жанбаған. Балалар «Шырша жыры» әнімен залға кіріп, шыршаны айнала тұрады.)
Жүргізуші: Армысыздар, ағайын! Тамсандырып талайын. Жаңа жылмен құттықтап, Көңіл күйді алайын! Қош келдіңіздер, кішкентай достар және ата-аналар! Бүгін біздің балабақшада нағыз сиқыр орын алмақ!
(Кенеттен «шаң-шұң» еткен дыбыс естіледі. Залға самокатпен немесе сәнді сыпырғышпен Жалмауыз кемпір кіреді. Құлағында наушник, қолында планшет.)
Жалмауыз кемпір: – Ту-у, мына Google карта дұрыс көрсетпейді! «Балабақша» дейді, бірақ қайдағы балабақша? Бұл жерде тек… (балаларға қарап) ойбай, кіп-кішкентай тентектер ғой!
Жүргізуші: – Сәлеметсіз бе, әжей! Бұл тентектер емес, бұл біздің ақылды балаларымыз. Біз Жаңа жылды қарсы алып жатырмыз.
Жалмауыз кемпір: – Жаңа жыл? Ха! Қарсы ала алмайсыңдар! Себебі мен Жаңа жылдың «Сиқырлы сағатын» ұрлап кеттім! Сағат тілі соқпаса, Аяз Ата да келмейді, Жаңа жыл да тумайды! (Күледі).
Жүргізуші: – Ой, әжей, олай етпеңізші! Балалар сыйлық күтіп отыр. Сағатты қайтарыңызшы.
Жалмауыз кемпір: – Жайдан-жай бере салмаймын! Менің TikTok-қа салатын видеоларым аз болып тұр. Егер маған өнерлеріңді көрсетіп, көңілімді көтерсеңдер, ойланып көремін!
ІІ бөлім: Сиқырлы кілтті іздеу (Ойындар мен Өнер)
Жүргізуші: – Балалар, Жаңа жылды құтқаруымыз керек! Жалмауыз кемпірдің көңілін көтерейік пе?
Балалар: – Иә!
1. Би флешмобы (Заманауи ырғақты музыка қосылады. Балалар Жалмауыз кемпірмен бірге қимылды би билейді. Мысалы: «Шұғыла», «Just Dance» стилінде).
Жалмауыз кемпір: – Ой, жарайсыңдар! Буындарым жазылып қалды ғой. Бірақ бұл аз! Маған ақылды балалар ұнайды. Қане, жұмбақ шеше аласыңдар ма?
2. Жұмбақтар сайысы
-
Қолы жоқ, сурет салады, Тісі жоқ, тістеп алады. (Аяз)
-
Көктен түседі, жерді басады, Күн шыққанда, еріп қашады. (Қар)
-
Жасыл ине киімі, Жаңа жылдың сәні – … (Шырша)
Жалмауыз кемпір: – Мәссаған! Барлығын біледі екен. Жарайды, сендер жеңдіңдер. Бірақ сағатты мен мұзға қатырып тастадым. Оны еріту үшін ең жылы сөздер мен Аяз Атаның өзі керек!
ІІІ бөлім: Аяз Ата мен Ақшақардың келуі
Жүргізуші: – Балалар, Аяз Атаны шақырайық! Ол сиқырлы таяғымен мұзды ерітіп береді. (Хормен): Аяз Ата! Ақшақар! (3 рет)*
(Салтанатты музыка. Залға Аяз Ата мен Ақшақар кіреді.)
Аяз Ата: – Ассалаумағалейкум, халайық! Амансың ба, ұл-қызым, бал-айым! Асу-асу белдерден, асқар таудан, Сендерге деп арнайы келдім алыстан!
Ақшақар: – Сәлем, достар! Неткен әдемісіңдер! Шыршамыз қандай керемет! Бірақ… неге шамдары жанбаған?
Жүргізуші: – Аяз Ата, Жалмауыз кемпір уақытты тоқтатып, сағатты мұзға қатырып тастады.
Аяз Ата: – Әй, Жалмауыз! Сен әлі жүрсің бе тентектік жасап? (Жалмауыз кемпір ұялып қалады). – Қане, сиқырлы таяғым! Мұз ерісін, күн күлсін, Сағат тілі жүгірсін! Шыршамызға нұр құйып, Жаңа жылым тірілсін! Қуан, шаттан, алақай! Жаншы, шырша, шамдарыңды, балақай!
(Музыка күшейеді, шырша шамдары жарқырап жанады. Сағаттың «тықылдаған» дыбысы және қоңырау соғылады).
IV бөлім: Мерекелік концерт және Сыйлықтар
Ақшақар: – Міне, керемет! Сиқыр орындалды! Балалар, Аяз Атаға арнаған тақпақтарымыз бар ма?
Балалардың тақпақтары (3-4 бала шығады):
-
Бала: Аяз ата, ардақты, Алтын сыйлық салмақты. Қапшығыңды аша ғой, Тәттілерді шаша ғой!
-
Бала: Аппақ, аппақ жапалақ, Қар жауады тынбастан. Қалың киім киініп, Сырғанаққа шық, достым!
-
Бала: Жасыл шырша төрде тұр, Көздің жауын алады. Келген қонақ көріп тұр, Біздің бақыт, бағаны.
Аяз Ата: – Бәрекелді! Өркендерің өссін! Ал енді, менің сүйікті ойынымды ойнайық.
Ойын: «Қатырамын» (Аяз Ата балаларды қуалайды, қолымен тиген бала «қатып» қалуы керек. Сосын Ақшақар келіп «жылытып» жібереді).
V бөлім: Қорытынды
(Залға келе жатқан жылдың символы (мысалы, Жылан немесе сәйкес жыл иесі) кіреді).
Жыл иесі: – Сәлем, достар! Ескі жылға өкпе жоқ, Келер жылдан күтерім көп. Денсаулық пен бақыт тілеп, Келдім мен де ортаға дөп!
Жүргізуші: – Рақмет саған, Жыл иесі! Төрлет!
Аяз Ата: – Ал, балаларым, жол жүретін уақыт келді. Басқа да балабақшалар күтіп отыр. Сыйлықтарымды таратайын! (Музыка ойнайды. Аяз Ата мен Ақшақар балаларға сыйлықтар таратады).
Ақшақар: – Жаңа жыл құтты болсын! Аяз Ата: – Келесі кездескенше, сау болыңдар!
(Аяз Ата мен Ақшақар шығып кетеді. Балалар қол бұлғайды).
Жүргізуші: – Осымен біздің «Сиқырлы сағат» мерекелік ертеңгілігіміз аяқталды. Жаңа жыл тек жақсылық әкелсін! Фотосессияға шақырамыз!
Ата-аналар мен тәрбиешілерге кеңес:
-
Декорация: Залда үлкен картоннан жасалған сағат тұрғаны дұрыс (тілдері қозғалатын болса тіпті жақсы).
-
Жарық: Шырша жанатын сәтте залдың негізгі жарығын өшіріп, сиқырлы атмосфера жасаңыз.
-
Музыка: «Jingle Bells», «Шырша жыры» және заманауи балалар әндерін алмастырып отырыңыз.
2025 жыл – Жылан жылына орай ерекше идеялар
Келе жатқан жылдың иесі – Жылан. Сценарий құрғанда осы нышанды ұтымды пайдалану керек. Бірақ жыланнан балалар қорықпауы үшін оны «Дана жылан» немесе «Сиқырлы орманның қамқоршысы» ретінде көрсеткен жөн.
Мерекенің басталуы дәстүрлі кіріспеден өзгеше болғаны дұрыс. Мысалы:
-
Залға алдымен ертегі кейіпкерлері (қояндар, тиындар немесе заманауи мультфильм қаһармандары) жүгіріп кіріп, шыршаның шамы жанбай тұрғанын хабарлайды.
-
Балалар музыка ырғағымен залға кіріп, жартылай шеңбер құрады.
-
Ортаға Ақшақар шығып, балалардан көмек сұрайды.
Басты мақсат – балаларды пассивті көрермен емес, оқиғаның белсенді қатысушысы ету.
Интерактивті ойындар мен сергіту сәттері
5-6 жас – бұл баланың энергиясы тасып тұрған шақ. Сондықтан ұзақ диалогтардан қашып, көбірек қимыл-қозғалыс ойындарын қосқан абзал.
Сценарийге міндетті түрде мынадай элементтерді қосыңыз:
-
«Аяз Атаның қолғабы»: Шеңбер бойымен қолғапты лақтырып ойнау. Музыка тоқтағанда қолғап кімде қалса, сол бала өнер көрсетеді.
-
«Шыршаны әрлеу»: Екі топқа бөлініп, жасанды шыршаны кім жылдам әрлейтінін жарыстыру.
-
Флешмоб: Заманауи қазақша әндерге немесе TikTok трендтеріне сай қысқа, жеңіл би қимылдарын жасау. Бұл ата-аналарға да қатты ұнайды.
Сондай-ақ, Аяз Ата мен Ақшақардың сыйлық тарату сәтін жай ғана есімдерін атап шақыру емес, кішігірім квестке айналдыруға болады. Мысалы, сиқырлы сандықты ашу үшін балалар жұмбақ шешуі керек.
Ескерту: Мерекелік шара 45-50 минуттан аспауы тиіс. Одан ұзаққа созылса, балалар шаршап, назары ауып кетеді.

