Астанада ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған II Шахмат олимпиадасы (2nd Chess Olympiad for People with Disabilities) өтіп жатыр. 21 қазанда өткен екі турдың қорытындысы бойынша жеті команда 4 командалық ұпай жинап, көш бастап келеді. Бұл туралы Қазақстан шахмат федерациясының (Kazchess) баспасөз қызметі хабарлады.
Екі турдың қорытындысы бойынша көшбасшы орынды 4 командалық және 8 жеке ұпай жинаған FIDE-1 командасы иеленді. Одан кейін Польша (2023 жылдың жеңімпазы), Куба және Брайль халықаралық шахмат қауымдастығы (IBCA) 4 командалық және 6,5–7 жеке ұпаймен орналасқан. Көшбасшылар бестігіне сондай-ақ АҚШ пен Израиль (әрқайсысы – 6 жеке ұпай), және Филиппин (5,5 жеке ұпай) кірді.
Қазақстандық командалардың нәтижелері:
- Қазақстан-3 және Қазақстан ICCD екінші турда қарсыластарына аз ғана айырмамен есе жіберіп, тиісінше 2 және 0 командалық ұпай жинады.
- Қазақстан-2 командасы Мьянма құрамасымен тең ойнап (2:2), 1 командалық ұпаймен 26-шы орында тұр.
- Сонымен қатар халықаралық ICCD командасы құрамындағы қазақстандық ойыншылардың жетістігін ерекше атап өткен жөн: Сұлтан Қожахметов пен Балжан Жұмағазиева өз командаларына жеңіс әкелді. Қостанайлық шахматшы Балжан рейтинг айырмашылығы 200 ұпайға жуық қарсыласын сенімді түрде жеңді.
Екі турдан кейінгі турнир кестесінде Өзбекстан (3 командалық ұпай), Чехия және ICCD (әрқайсысы – 3 ұпай) де көзге түсіп отыр. Толық нәтижелер chess-results.com сайтында жарияланған.
Ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған II Шахмат олимпиадасы – төрт ойыншыдан құралған командалық форматтағы бірегей жарыс. Оны Халықаралық шахмат федерациясы (FIDE) Қазақстан шахмат федерациясымен (Kazchess), ҚР Туризм және спорт министрлігімен, Астана қаласы әкімдігімен және Қазақстанның Ұлттық паралимпиадалық комитетімен бірлесіп ұйымдастырып отыр. Турнир Паралимпиадалық жаттығу орталығында өтіп жатыр.
«Халықаралық шахмат федерациясының бастамасымен 2025 жыл әлеуметтік шахмат жылы деп жарияланды. Бұл – қоғам үшін маңызды әлеуметтік сұраныс. Қазақстан бұл бастаманы қолдады. Мемлекеттік органдар және қоғамдық ұйымдармен бірлесе отырып, Федерация көптеген жобаларды жүзеге асырды. Олар шахматтың адамдарды біріктіре, шабыттандыра және ерекше назарды қажет ететін жандарға қолдау бола алатынын көрсетті. Міне, бүгін Қазақстан ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған Екінші Дүниежүзілік шахмат олимпиадасын қабылдап отыр. Бұл турнир инклюзия тақырыбына назар аудартып, жаңа бастамаларға серпін береді және ең бастысы – өз күшіне деген сенімнің ондаған жаңа мысалын көрсетеді», – деді Қазақстан шахмат федерациясының президенті Тимур Турлов.
Жарысқа 29 елден 34 команда қатысуда. Олар Еуропа, Азия, Солтүстік және Оңтүстік Америка, Африка құрлықтарын, сондай-ақ есту (ICCD), көру (IBCA) және тірек-қимыл аппараты (IPCA) бұзылыстары бар ойыншылардың халықаралық қауымдастықтарын таныстырады. Әр командада кемінде бір әйел ойыншы және қажет болған жағдайда екі FIDE рейтингтік ойыншы болуы тиіс. Қатысушылар арасында Польша (2023 жылғы чемпион), Венгрия, Германия, Үндістан, АҚШ, Куба және басқа да елдердің құрамалары бар. Қазақстан үш командамен – Қазақстан-1, Қазақстан-2 және Қазақстан ICCD – ұсынылған.
Жарыстар 20 қазанда салтанатты ашылу рәсімінен кейін басталды және 25 қазанға дейін жалғасады.
Ерекше қажеттіліктері бар адамдарға арналған алғашқы шахмат олимпиадасы 2023 жылы Сербияның Белград қаласында өткен. Ол кезде Польша командасы жеңімпаз атанып, Қазақстан 23-орын иеленген еді. 2025 жылы Астана бұл беделді турнирді қабылдап, спорттағы инклюзия мен тең мүмкіндіктер қағидаттарына адалдығын тағы да көрсетті. Олимпиаданы Freedom Holding, Freedom Шапағат корпоративтік қоры және Air Astana қолдады.
Астанадағы II Шахмат олимпиадасы – тек спорттық шара ғана емес, ол физикалық шектеулерге қарамастан, адамдарды біріктіретін, әрқайсысына өз дарынын көрсетуге мүмкіндік беретін маңызды оқиға.
