Баум тоғайы жойылу алдында ма? Белсенділер элиталық тұрғын үй қаупі туралы айтты

Алматылық белсенділер қаланың «жасыл өкпесі» саналатын Баум тоғайының тағдырына алаңдаулы. Олардың пікірінше, қазір жүргізіліп жатқан абаттандыру жұмыстары – іргелес аумақтарда элиталық тұрғын үй кешендерін (ТК) салуға жасалған алғышарт қана.

Қазақстандық баспасөз клубында өткен брифингте азаматтық белсенді Салтанат Тәшімова тоғайдың ерекше қорғалатын табиғи аумақтан біртіндеп бизнес-алаңға айналып бара жатқанын мәлімдеді.

Мәртебенің өзгеруі және «жұмсақ күш»

Белсенділердің айтуынша, Баум тоғайының заң жүзінде табиғи ескерткіш мәртебесі сақталғанымен, бірнеше жыл бұрын оның Алматы қаласының коммуналдық меншігіне өтуі қорғау режимін әлсіреткен.

«Экология министрлігінің жауабында бұл аумақ енді «қалалық саябақ» деп көрсетілген. Бұл біздің қаупімізді растайды. Заңды мәртебесі өзгермегенімен, іс жүзінде оны кәдімгі демалыс аймағы ретінде қарастыра бастады. Бұл – ресми қайта қараусыз-ақ қорғау режимін «жұмсақ» түрде жоюдың классикалық әдісі», – деді Салтанат Тәшімова.

Белсендінің пікірінше, мұндай механизм инфрақұрылымды заңсыз енгізуге және болашақ құрылысқа жол ашады.

Баум тоғайы – құрылысшылар үшін «маркетингтік актив» пе?

Эко-белсенділер тоғай маңындағы ескі жеке сектор үйлерінің сүрілуі мүмкін екенін, ал босаған жерлер девелоперлер үшін таптырмас олжа болатынын болжайды.

Салтанат Тәшімованың сөзінше, абаттандырылған саябақтың болуы салынатын жылжымайтын мүліктің құнын еселейді:

• Инвестициялық тартымдылық: Саябақ маңындағы жерлер көпқабатты үйлер салуға ыңғайлы.

• Экологиялық имидж: Құрылыс компаниялары болашақ тұрғын үйді «экологиялық таза әрі жайлы» деп жарнамалай алады.

• Бағаның өсуі: Дайын инфрақұрылымы бар жасыл аймақ пәтер бағасын автоматты түрде көтереді.

Осы себепті белсенділер қазіргі абаттандыру жобасын «болашақ ТК үшін жасалған маркетингтік актив» деп бағалап отыр.

Белсенділердің талаптары

Қоғам белсенділері ағымдағы жұмыстарды дереу тоқтатып, абаттандыру жобасын толығымен жоюды талап етуде. Олардың негізгі ұсыныстары:

1. Қоғамдық тыңдауды қайта өткізу: Бұған дейінгі тыңдаулар заң бұзушылықтармен өткендіктен, бүкіл қала тұрғындарының қатысуымен жаңа жиын өткізу.

2. Ұлттық парк құрамына қайтару: Тоғайды қалалық коммуналдық меншіктен алып, Іле-Алатау ұлттық паркінің құрамына қосу (қазір Медеу нацпаркіне қарайды).

3. Тарихи келбетін сақтау: Тоғайды «жабайы орман» күйінде қалдыру және Баум үйін қала меншігіне қайтарып, реставрациялау.

Белсенділер билікті жоба атауларын («қалпына келтіру», «күрделі жөндеу», «абаттандыру») құбылта отырып, табиғи ескерткіштерге қойылатын шектеулерді айналып өтуде деп айыптады.

Екінші тарап не дейді?

Еске сала кетейік, бұған дейін абаттандыруға 4,7 млрд теңге бөлген BAZIS-A компаниясы тоғай ішінде ешқандай тұрғын үй немесе коммерциялық нысан салынбайтынына сендірген болатын.

Алматы әкімдігі тоғайды үш аймаққа бөлген:

• Белсенді аймақ: Инфрақұрылым нысандары орналасады.

• Рекреациялық аймақ: Күркелер (беседка) мен экосоқпақтар.

• Экологиялық аймақ: Тоғайдың орталығында табиғат сол күйінде сақталады.

«Курсив» басылымының журналистері қазан айының соңында жүргізген тексерісі барысында әр ағаштың бақылауда екенін және ескі ағаштарға тиіспей, жаңа көшеттер отырғызылып жатқанын хабарлаған еді.