Түркістан облысы экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету, экономикалық өсуді қолдау және әлеуметтік ортаны жақсарту мақсатында қалдықтарды терең өңдеу бойынша инновациялық жобаларды іске асыруды қолға алуда. Облыс әкімі Дархан Сатыбалды әлемге әйгілі испандық «Auditores Energeticos AFN» компаниясының өкілдерімен өткізген кездесуде өңірде коммуналдық қалдықтарды терең өңдеу зауытын салу жобасын жан-жақты талқылады, деп хабарлайды Todayinfo ақпараттық агенттігі.
Инновациялық технологиялар және гидрогаздандыру әдісі
Кездесуде ұсынылған технология қалдықтарды терең өңдеудің жаңа әдісін, яғни гидрогаздандыруды қамтиды. Гидрогаздандыру — қатты қалдықтарды жоғары температурада және қысымда газ тәрізді өнімдерге айналдыратын процесс. Аталған технология қоршаған ортаға зиян келтірмейтін әдіске негізделіп, Еуропа елдері тарапынан қолдау табуда.
— Бұл әдіс қалдықтарды энергетикалық ресурстарға айналдыруға мүмкіндік береді, соның ішінде синтез-газ, метан және басқа да бағалы өнімдер өндіріледі. Мұндай тәсіл экологиялық мәселелерді шешу және ресурстарды тиімді пайдалану тұрғысынан маңызды, — дейді Түркістан облысы әкімдігінің баспасөз қызметі.
Инвестициялық келісім және қолдау шаралары
Жобаның іске асырылуы инвестор компания мен Қазақстан Республикасы Үкіметі арасындағы арнайы инвестициялық келісім шеңберінде жүзеге асырылады. Заңды түрде жұмысты «Қазақинвест» ұлттық компаниясы жүргізеді. Облыс әкімі Дархан Сатыбалды жобаның стратегиялық маңыздылығына тоқталып, әкімдік тарапынан қажетті қолдау көрсетілетінін айтты.
— Бұл жоба өңіріміздің экологиялық және экономикалық дамуына жаңа серпін береді. Біз инвесторларға барлық қажетті жағдайларды жасаймыз, — деді әкім.
Экологиялық және экономикалық тиімділік
Түркістан облысында қалдықтарды терең өңдеу экологиялық, экономикалық және әлеуметтік мәселелерді кешенді шешуге бағытталған. Облыс аумағында қатты тұрмыстық қалдықтарды сұрыптау және қайта өңдеу бойынша 17 мекеме жұмыс істейді. Олардың 13-і қалдықтарды бөлек жинау мен сұрыптаумен айналысса, 4 мекеме қайта өңдеумен шұғылданады. Дегенмен, қазіргі инфрақұрылым қалдықтардың толықтай өңделуін қамтамасыз ете алмайды, бұл қоршаған ортаға кері әсерін тигізеді.
Статистикалық мәліметтер және талдау
2023 жылдың 9 айында Түркістан облысында 69 032 тонна қоқыс жиналды, оның 17 478 тоннасы қайта өңдеуге бағытталды. Өткен жылмен салыстырғанда, аталған көрсеткіштің төмендеуі байқалады, өйткені өткен жылы 103 181 тонна қоқыс жиналған. Бұл деректер қалдықтарды басқару жүйесін жаңғырту қажеттігін көрсетеді. Облыс аумағында 135 қатты тұрмыстық қалдықтарды тастайтын полигон белгіленген, олардың ішінде 38 аудандық, 50 ауыл округі және 47 полигон жеке кәсіпкерге сенімгерлік басқаруға берілген. Алайда, бұл полигондардың көпшілігі экологиялық стандарттарға сай емес.
Қалдықтарды басқару және инфрақұрылым
Қалдықтарды жинау, шығару және тасымалдау қызметімен 62 мекеме айналысады. Аудандар мен қала орталықтарында құрылыс қалдықтарын тастау үшін арнайы жер телімдері белгіленіп, мемлекеттік актілері алынған. Арыс және Түркістан қалаларында қоршау жұмыстары жүргізілген. Дегенмен, қалдықтарды тиімді басқару үшін жаңа технологиялар мен заманауи әдістерді енгізу қажет.
Жобаның әлеуметтік әсері және жұмыс орындары
Қалдықтарды терең өңдеу жобалары экологиялық таза технологияларды енгізу, экономиканы жаңғырту, жұмыс орындарын ашу және тұрғындардың өмір сүру сапасын жақсартуға зор мүмкіндік береді. Жаңа зауыттың іске қосылуы өңірде жүздеген жаңа жұмыс орындарын ашуға ықпал етеді. Сонымен қатар, жергілікті мамандарды оқыту және олардың біліктілігін арттыру бойынша бағдарламалар жүзеге асырылады.
Инвесторлармен серіктестік және халықаралық тәжірибе
Облыс әкімдігі, «Қазақинвест» ұлттық компаниясы және инвесторлардың бірлесе әрекет етуі экологиялық мәселелерді шешуге, халықтың өмірін жақсартуға және экономикалық дамуды қамтамасыз етуге бағытталған. «Auditores Energeticos AFN» компаниясының халықаралық тәжірибесі мен ноу-хауын пайдалану арқылы өңірде заманауи технологияларды енгізу мүмкіндігі туындайды.
Қоғамдық сана және экологиялық білім
Сонымен қатар экологиялық білімді арттыру, қалдықтарды сұрыптау мәдениетін қалыптастыру және экологиялық таза технологияларды енгізу бойынша тұрғындар арасында ақпараттық жұмыстар жүргізу жоспарлануда. Бұл шаралар қоғамның экологиялық санасын көтеруге, қалдықтарды қайта өңдеуге қатысты жауапкершілікті арттыруға бағытталған.
Тұрақты даму және болашақ перспективалары
Түркістан облысының әкімдігі экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету және экономикадағы қалдықтарды терең өңдеу мәселелерін шешу мақсатында күш-жігер жұмсап, халықтың өмір сүру деңгейін көтеру жолында белсенді жұмыстар атқаруда.
— Бұл жоба тек біздің өңір үшін ғана емес, бүкіл Қазақстан үшін үлгі бола алады, — деп атап өтті облыс әкімі.
Жобаның стратегиялық маңыздылығы
Жобалардың жүзеге асырылуы өңірдің экологиялық жағдайын жақсартуға, экономикалық дамуына және әлеуметтік жағдайының көтерілуіне әсер ететіні сөзсіз. Облыс әкімдігі мен инвесторлардың бірлескен жұмыстары, экологиялық жобаларға қолдау көрсету және заманауи технологияларды енгізу арқылы Түркістан облысының экологиясы мен экономикасын жақсартуға арналған бастамаларды дамытуға зор мүмкіндік береді.
Қорытынды
Болашақта осындай жобалардың іске асырылуы Қазақстанның басқа да өңірлерінде жалғасын табуы мүмкін. Өйткені экологиялық мәселелерді шешу, қалдықтарды тиімді басқару және өңдеу — қазіргі заманның өзекті мәселелерінің бірі. Бұл бағытта халықаралық тәжірибе мен инновациялық технологияларды қолдану еліміз үшін маңызды қадам болып табылады.
Осылайша, Түркістан облысында қалдықтарды терең өңдейтін зауыттың салынуы экология, экономика және әлеуметтік салаларда үлкен өзгерістерге әкеледі. Бұл жоба өңірдің ғана емес, бүкіл елдің тұрақты дамуына үлес қосады деп сенеміз. Облыс тұрғындары мен басшылығының бірлескен күш-жігері арқасында Түркістан облысы экологиялық тұрақтылық пен экономикалық өрлеудің үлгісі бола алады.
