2025 жылдан бастап Қазақстанда жалпыға бірдей декларациялау аясында кіріс пен мүлік туралы декларацияны (форма 250) тапсыру міндеті енгізіледі. Алматы қаласы Мемлекеттік кірістер департаменті бұл талаптың кімдерге қатысты екенін және оны қалай орындау керектігін түсіндірді. Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды.
Форма 250 декларациясын кімдер тапсыруы тиіс?
Мемлекеттік кірістер департаментінің мәліметінше, 2025 жылы «Активтер мен міндеттемелер туралы декларацияны» (ФНО 250.00) келесі санаттағы азаматтар тапсырады:
- Қазақстан азаматтары мен резиденттері, шетелде мүлкі немесе қаражаты бар тұлғалар.
- Сайланбалы немесе мемлекеттік лауазымдарға үміткер тұлғалар.
- Банк, бағалы қағаздар нарығы және сақтандыру ұйымдарының ірі қатысушысы болуға ниетті тұлғалар.
- Жеке практикамен айналысатын азаматтар (мысалы, адвокаттар, нотариустар).
- Өз еркімен декларация тапсыруды қалаған азаматтар.
Декларацияланатын активтер тізімі
Декларацияға енгізілуі тиіс активтердің қатарында Қазақстанда да, шетелде де орналасқан мүлік түрлері қамтылады. Әсіресе шетелдегі активтерге ерекше назар аударылуда:
- Жылжымайтын мүлік пен көлік құралдары;
- Шетелдік компаниялардағы үлестер немесе тұрғын үй құрылысына салымдар;
- Шетелдік банктік шоттардағы қаражат (1000 АЕК-тен жоғары, 2024 жылы – 3 692 000 теңге);
- Бағалы қағаздар мен туынды қаржы құралдары;
- Брокерлік шоттардағы қаржы;
- Зияткерлік меншік және авторлық құқық объектілері;
- Цифрлық активтер (криптовалюта және т.б.);
- Дебиторлық немесе кредиторлық берешектер;
- Қымбат және инвестициялық металдар;
- Құны 1000 АЕК-тен жоғары мүлік (антиквариат, сән-салтанат заттары).
Ірі сатып алуларды декларациялау
Сонымен қатар, жаңа талаптар бойынша 20 000 АЕК-тен жоғары ірі көлемдегі сатып алулар да декларацияға енгізілуі керек. Бұл талап:
- Қазақстан аумағында және шетелде жасалған ірі мүліктік сатып алуларға қатысты болады.
- 2024 жылы 20 000 АЕК 73 840 000 теңгені құрайды.
Қолма-қол ақшаны декларациялау
Өз еркімен декларация тапсыратын азаматтар 10 000 АЕК-тен (2024 жылы – 36 920 000 теңге) аспайтын қолма-қол ақшаны декларациялай алады. Егер қолма-қол ақшаның көлемі осы сомадан асып кетсе, бұл қаражатты 2024 жылдың 31 желтоқсанына дейін банктік шотқа орналастыру қажет.
Форма 250 декларациясын қалай тапсыруға болады?
Форма 250 декларациясын тапсыру үшін азаматтар келесі платформаларды пайдалана алады:
- e-Salyq Azamat мобильді қосымшасы;
- Электрондық үкімет порталы (egov.kz);
- Салық төлеушінің кабинеті (cabinet.salyk.kz).
Декларациялау талаптарының маңызы
Қазақстанда жалпыға бірдей декларациялау 2025 жылы кезең-кезеңімен енгізіледі. Бұл шара заңсыз активтерді анықтауға, салықтық бақылауды күшейтуге және қаржылық тәртіпті қамтамасыз етуге бағытталған. Сондай-ақ, азаматтар өз мүліктерін заңдастыру мүмкіндігіне ие болады.
Қаржы министрлігінің мәліметінше, жаңа талаптар тек белгілі бір санаттағы азаматтарға жүктеліп, басқа азаматтар үшін жеңілдетілген тәртіп қарастырылған.
2025 жылдан бастап енгізілетін декларациялау талабы еліміздің қаржылық ашықтығын арттыруды көздейді. Форма 250-ді уақытылы тапсыру шетелдік мүліктерді заңдастыру және ірі активтерді бақылау үшін маңызды. Декларация тапсырудың электронды тәсілдері бұл процесті айтарлықтай жеңілдетеді.
