Қазақстанның Антимонополь агенттігі автокөлік сатып алушылардың құқықтарын қорғау мақсатында автосалондарға қатаң ескерту жасады. Автодилерлерге көлік сатып алушыларға қосымша жабдықтар мен қызметтерді мәжбүрлеп таңу тәжірибесі үшін қадағалау күшейтілді. Бұл туралы Қазақстанның Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі мәлімдеді.
Қосымша қызметтер мен жабдықтарды мәжбүрлеп сатып алдыру
Соңғы жылдары автокөлікке сұраныс артып, жаңа көліктердің жетіспеушілігі байқалуда, әсіресе жеңілдетілген автонесиелеу бағдарламалары іске қосылғаннан кейін бұл мәселе өрши түсті. Осыған байланысты көптеген автосалондар клиенттерден көлікпен бірге қосымша жабдықтар алуды талап ете бастаған. Сигнализация, резеңке төсеніштер, картер қорғауы сияқты қосымша опциялар мен жылдам жеткізу қызметі үшін де қосымша ақы алынған, бұл көлік құнына орта есеппен 2 миллион теңгеге дейін артық төлем енгізуге әкелген.
Антимонополь агенттіктің деректеріне сәйкес, кейбір автосалондарда сатылған көліктердің 80%-дан астамы қосымша опциялармен бірге сатылған, ал бұл опциялардың құны 3 миллион теңгеге дейін жеткен. Кейбір жабдықтарға қойылған үстеме баға 200%-дан да асып кеткен. Сонымен қатар, дилерлер өмір мен денсаулықты сақтандыруды рәсімдеуді талап еткен жағдайлар да кездескен, бұл Қазақстанның Азаматтық кодексіне қайшы келеді.
Сервистік қызметтерге қатысты талаптар
Кейбір дилерлер көлікті тек өздерінің техникалық қызмет көрсету орталықтарында қызмет көрсетуге міндеттеген және басқа сервистерде май немесе қосалқы бөлшектерді ауыстыруға тыйым салған. Егер клиент бұл талаптардан бас тартса, автосалондар көлікті кепілдіктен айырамыз деп қорқытқан. Мұндай шектеулер, заң тұрғысынан, тұтынушының басқа қызметтер мен жабдықтарды таңдау құқығын шектеп, бәсекелестікке кедергі келтіреді.
Жағдайды реттеудегі шаралар
Агенттіктің зерттеулері бойынша, тәуелсіз қызмет көрсетушілердің жабдықтары мен қызметтері автосалондар ұсынатындарға қарағанда 20-30%-ға арзан, бұл автокөлік иелеріне шығынды азайтуға мүмкіндік берер еді. Сондықтан агенттік тұтынушыларды артық төлемдерден қорғауға және әділ бәсекелестікті қамтамасыз етуге бағытталған шаралар қабылдауда.
Антимонополь агенттіктің автодилерлерге қатысты бұл шаралары Қазақстандағы автонарықтағы тұтынушылар құқығын қорғауға және бәсекелестікті дамытуға бағытталған маңызды қадам болып табылады. Тұтынушылардың автосалондардан тәуелсіз сервистерді таңдау құқығын сақтап қалуы нарықтағы баға саясатына да оң әсерін тигізеді.
PS: Қазақстандағы автокөлік саласындағы жаңалықтарды және нарықтағы баға өзгерістерін бақылау үшін Агенттіктің ресми сайтында жарияланымдарды қарап отыруға болады.