Тимур және Динара Құлыбаевтардың Еуропадағы жылжымайтын мүліктері туралы ICIJ зерттеуі
Халықаралық зерттеуші журналистер консорциумы (ICIJ) Тимур және Динара Құлыбаевтардың Еуропадағы жылжымайтын мүліктеріне қатысты мәліметтерді жариялады. Зерттеуге сәйкес, Құлыбаевтар отбасына тиесілі активтер бірнеше елде орналасқан және олардың бір бөлігі оффшорлық компаниялар арқылы басқарылып келеді. Бұл туралы Dalanews.kz сайты журналист Дмитрий Шишкиннің зерттеуіне сілтеме жасап хабарлайды.
Лондондағы жылжымайтын мүлік
1. Мейфэр ауданы
Тимур Құлыбаевтың бақылайтын Vitala Investment Holding S.à.r.I. және Lynn Properties S.à.r.I. люксембургтік компаниялары 2007 жылы Ұлыбританиядан жалпы құны 184 миллион АҚШ долларына жылжымайтын мүлік сатып алған.
- 41 Upper Grosvenor St.: Георгиан стиліндегі төрт қабатты таунхаус 44 миллион долларға сатылған (2024 жылғы наурыз).
- 42 Upper Grosvenor St.: Бұл ғимараттың құны 22 миллион доллар деп бағаланған (2022 жылғы есеп).
- 42 Reeves Mews: Екі қабатты үйдің құны 18 миллион доллар (2022 жылғы қаржы есебі).
2. Кенсингтон ауданы
2007 жылы Тимур Құлыбаев Лондонның «миллионерлер көшесі» саналатын Кенсингтон ауданынан екі жылжымайтын мүлік сатып алған. Бұл активтер Кайман аралдарында тіркелген APH Property Trust Ltd. компаниясы арқылы басқарылған. Жалпы құны – 54,5 миллион доллар.
3. Sunninghill Park
Тимур Құлыбаев 2007 жылы Ұлыбритания патшайымы Елизавета II-нің ұлы, Йорк герцогы ханзада Эндрюден Sunninghill Park жер иелігін сатып алған. Мүлік құны – 15 миллион фунт стерлинг (шамамен 24 миллион доллар). Аумағы 655 акр, жаңа үй салу барысында теннис корттары, бассейн мен жаттығу залдары қосылған.
4. Clarendon House
Бұл мүлік Кембридж университетінің тарихи Ботаникалық бағбақтарының жанында орналасқан. Сатып алу құны – 3,6 миллион доллар. Бұл активті британдық Kaz Cam Centre Ltd. компаниясы басқарған. Үйдің бір бөлігі шетелден келген ғалымдар мен зерттеушілерге уақытша тұруға берілген.
Дариға Назарбаева мен Нұрали Әлиевтің активтері
1. The Bishops Avenue, Лондон
Бұл элиталық мүлікке Дариға Назарбаеваның ұлы Нұрали Әлиев Manrick Private Foundation (Кариб теңізінде тіркелген) қоры арқылы иелік етеді. 2014 жылғы бағалау құны – 1 миллион фунт стерлингтен асады.
2. 32, Denewood Rd, Highgate
Бұл сарайға Villa Magna Foundation (Лихтенштейнде тіркелген) қоры иелік етеді. Британия реестрлеріндегі дерекке сәйкес, бенефициарлар ретінде Дариға Назарбаева мен Эндрю Джон Бейкер көрсетілген. Бағалау құны – 9,3 миллион фунт стерлинг.
Құпия компаниялар арқылы басқару
ICIJ деректерінде көрсетілгендей, Құлыбаевтар мен Назарбаевтар Еуропадағы жылжымайтын мүліктерін оффшорлық компаниялар арқылы басқарған. Бұл әдіс иелік етуші тұлғаларды тікелей анықтауды қиындатады. Сонымен қатар, кейбір активтер Кайман аралдары, Люксембург және Лихтенштейн сияқты салық жеңілдіктері бар аймақтарда тіркелген.
Құлыбаевтардың байлығы мен халықаралық рейтингтер
2007 жылы Тимур Құлыбаевтың есімі Forbes журналының жаһандық миллиардерлер тізіміне енген. Сол кезде оның байлығы 2,2 миллиард доллар деп бағаланған. Бұл көрсеткіш сол уақыттағы Қазақстандағы ең ауқатты азаматтардың бірі ретінде оның мәртебесін айқындады.
ICIJ зерттеуі Еуропадағы қымбат жылжымайтын мүліктердің қазақстандық танымал тұлғаларға тиесілі екенін көрсетіп отыр. Құлыбаевтар мен Назарбаевтардың бұл активтерді түрлі оффшорлық компаниялар арқылы басқаруы олардың халықаралық деңгейдегі ықпалын тағы да дәлелдеді.