Оңтүстік Кореяда үлкен саяси жанжал өршіп тұр. Елдің бұрынғы президенті Йун Сок Ёль 2024 жылғы 3 желтоқсанда жарияланған әскери төтенше жағдайды ақтап алу үшін Солтүстік Кореяны әдейі арандатпақ болды деген айыппен тергеліп жатыр.
Бұқаралық ақпарат құралдарының хабарлауынша, құпия жазба Йунның Пхеньянға дрон жіберуді өзі бұйырғанын дәлелдеуі мүмкін. Бұл миссиялар Солтүстік Кореяны ашық реакцияға итермелеп, кейін әскери режим енгізуге сылтау болар еді.
«Йун өз халқының қауіпсіздігін емес, билігін ұзартуды көздеген. Егер Солтүстік Корея қарулы жауап бергенде, бұл шекара маңында қарулы қақтығысқа, тіпті толыққанды соғысқа ұласуы мүмкін еді», – дейді Солтүстік Кореяны зерттеу университетінің президенті Ян Му-джин.
«V бұйрығы» және «Солтүстік жел» операциясы
Тергеу тобы қолына түсірген аудиожазбаларда дрон операциясына байланысты әскери офицерлердің сөзі келтіріледі. Онда операция «V бұйрығымен», яғни экс-президенттің тікелей тапсырмасымен орындалғаны айтылған.
Жазбаларда:
-
«Біз Қорғаныс министрлігі мен Бас штабқа айтпай, бұл әрекетті орындадық»;
-
«Дрондар парақшалар тастап, әдейі көзге түсетіндей ұшырылды»;
-
«Солтүстік Корея наразылық білдіргенде VIP пен министр қуанды» — деген сөздер кездеседі.
Бұл әрекеттер «Солтүстік жел» (North Wind) деп аталатын ескі стратегияға ұқсайды — яғни Солтүстік Кореяны арандату арқылы елде қауіпсіздік мәселесін көтеріп, қоғамды билік айналасына жұмылдыру.
Егер дәлелденсе – өмір бойы бас бостандығынан айыру
Егер бұл айыптаулар расталса, Йун Оңтүстік Корея Қылмыстық кодексінің 92-бабы бойынша — шетелдік агрессияны арандатқаны үшін жауапқа тартылуы мүмкін. Бұл бап өлім жазасы немесе өмір бойы түрме жазасын қарастырады.
Оппозиция Йунның әрекетін «заңсыз әскери төңкеріс жасау әрекеті» деп бағалап отыр. Бұрынғы барлау генералы Но Сан Вонның жазбаларында «Солтүстіктің шабуылын арандату», «қоқыс шарлары» сияқты жоспарлар жазылған.
Йун мен жұбайы – қатар тергеуде
Йун дрон оқиғасына байланысты маусымның 28-інде алғаш рет тергеуге алынды. Прокурорлар оған екінші сұрақ-жауап сессиясын сенбіге белгілеген.
Сонымен қатар, Йунның жұбайы — бұрынғы «Бірінші ханым» Ким Кон Хи де акциямен алаяқтық жасау, жемқорлық және билікті теріс пайдалану секілді 16 түрлі айып бойынша арнайы тергеуде.
Елдің экс-президентіне қарсы тың деректер Йун Сок Ёль билікте қалу үшін шет мемлекетпен әскери қақтығысты арандатпақ болды деген күдікті күшейтіп отыр. Тергеу жалғасып жатыр, ал қоғам мұны Оңтүстік Корея тарихындағы ең даулы саяси оқиғалардың бірі деп бағалап отыр.
