Фото: Егемен Қазақстан
Еліміз Тәуелсіздік алған жылдардан бері қандай қиын кезең болса да, білім саласына қаржы бөлуден мемлекет ешқашан тартынған емес.
90-жылдары қабылданған «Болашақ» бағдарламасы — соның нақты дәлелі. Мемлекет жастардың шетелде білім алуына мүмкіндік жасап, болашақ мамандарды ел игілігіне қызмет етуге бағыттады.
Қазақстан педагогика ғылымдары академиясының академигі, Қазақстанның Еңбек Ері Аягүл Миразованың айтуынша, мектеп пен ұстазға деген көзқарас ешқашан төмендеген жоқ. Бірақ уақыт өте қоғам да, адамдар да өзгерді, деп хабарлайды Todayinfo.kz ақпарат агенттігі.
— «Бір кездері айлығын уақытында ала алмай, базар аралап кеткен мұғалімдер болды. Кейін ұстаз беделін көтеруге бағытталған көптеген шаралар жүзеге асты. Педагог мәртебесі туралы заң — соның бірі. Бұл заңның қабылдануына Президенттен бастап Мәжіліс депутаттары, әсіресе Гүлмира Исимбаева үлкен үлес қосты», — дейді ол.
Миразова білім саласындағы маңызды олқылықтардың бірі — ата-ананың жауапкершілігі заңмен нақты бекітілмегені екенін атап өтті.
— «Біз кезінде бұл бапты Педагог мәртебесі туралы заңға енгізуді бірнеше рет ұсындық. Мәселен, Тәжікстанда бала мектепке барғаннан кейін де ата-ананың міндеттері нақты жазылған. Ал бізде ондай бап мүлде жоқ. Сол себепті бірде мектепті, бірде ата-ананы кінәлаймыз. Ал жауапкершілік екі жақта да болуы керек», — дейді академик.
Оның айтуынша, мұндай жүйесіздік салдарынан талай білікті ұстаздар мен директорлар жазықсыз күйіп, лауазымынан айырылған.
— «Мұғалім ата-ананың орнын баса алмайды, ал ата-ана ұстазды алмастыра алмайды. Баланың тәрбиесіндегі бірінші тұлға — ата-ана. Ұстаз тек білім береді, бірақ оның педагогикалық этикасы мен адами қасиеті жоғары болуы шарт», — деп қосты Миразова.
Аягүл Миразова оқулық сапасы мен білім мазмұнын да сынға алды. Оның айтуынша, бағдарлама мен оқулықтың сәйкессіздігі әлі күнге дейін шешілмеген.
— «Бұрын жақсы оқулықтар шықты, кейін сапа ақсап қалды. Мұның бәрі тек министрдің жұмысы емес, бұл — күрделі жүйе», — деді ол.
Ол сондай-ақ мектеп инфрақұрылымында оң өзгерістер болғанымен, тәрбие мен жауапкершілік деңгейінің төмендеп бара жатқанын атап өтті.
— «Ұстаз беделін айлықпен өлшеуге болмайды. Мұғалім қаншалықты білімді болса да, егер жүрегінде шәкіртке деген жылуы болмаса, нәтиже аз. Ұстаз бойында білім, мейірім, бедел мен жауапкершілік қатар жүруі керек», — дейді педагог.
Белгілі педагог білім саласын бір ғана министрдің жұмысына байлап қоюға қарсы.
— «Әр министрдің өз қолтаңбасы бар. Біреуін сынап, екіншісін асыра мақтау — дұрыс емес. Бастысы — жүйелі жұмыс. “Шымшық сойса да, қасапшы сойсын” дейді халқымыз. Яғни саланы жақсы білетін адамның келуі — нұр үстіне нұр», — дейді Миразова.
Ол қазіргі министр Жұлдыз Сүлейменоваға сенім білдірді:
— «Жұлдыз менің мектебімде жұмыс істеген, өте білімді тарихшы, мінезі өткір, сөзі нық. Оның көзқарасын толық қолдаймын. Тек бастамаларды сөз жүзінде емес, нақты заңмен бекіту керек», — деді ол.
Аягүл Миразова сөз соңында цифрлық дәуірдің жаңа сынақтарына тоқталды. Оның пікірінше, смартфондарға тәуелділік оқушылардың есте сақтау қабілетін төмендетіп жатыр.
— «Біздің кезімізде кітаппен тәрбиелендік, ал қазір бала дайын ақпаратқа сүйенеді. Сондықтан педагогтарға қолдау қажет. Ұстаздардың жалақысы өсті, енді соған сай жауапкершілік те артуы тиіс», — деп түйіндеді ол.
