Close Menu
  • Басты бет
  • Саясат
  • Қоғам
  • Әлем
  • Экономика
  • Жаңалықтар
  • Аймақ
    • Абай облысы
    • Алматы облысы
    • Алматы қаласы
    • Астана қаласы
    • Атырау облысы
    • Ақмола облысы
    • Ақтөбе облысы
    • БҚО
    • Жамбыл облысы
    • Жетісу облысы
    • Петропавл қаласы
    • Степногорск жаңалықтары
    • Түркістан облысы
    • Түркістан қаласы
    • ШҚО
    • Қарағанды облысы
    • Қызылорда облысы
    • Ұлытау облысы
What's Hot

«Мен оған ұл туып бердім»: Тұрсынбек Қабатовтың «тоқалы» Мөлдір екеуінің күйеуге таласы жайлы айтты

27 Қараша, 2025

«Мәңгілік махаббат» әнін Мақпал Жүнісоваға арнап жаздым»: Алтынбек Қоразбаев көпшілік білмейтін құпиясын ашты

27 Қараша, 2025

«Қар, жаңбыр, көктайғақ»: Елдің басым бөлігінде дауылды ескерту жарияланды

27 Қараша, 2025
Facebook X (Twitter) Instagram
Trending
  • «Мен оған ұл туып бердім»: Тұрсынбек Қабатовтың «тоқалы» Мөлдір екеуінің күйеуге таласы жайлы айтты
  • «Мәңгілік махаббат» әнін Мақпал Жүнісоваға арнап жаздым»: Алтынбек Қоразбаев көпшілік білмейтін құпиясын ашты
  • «Қар, жаңбыр, көктайғақ»: Елдің басым бөлігінде дауылды ескерту жарияланды
  • «Баға өсімін тоқтату – көзбояушылық»: экономист халықты қымбатшылықтан шаршатқан билікті сынға алды
  • «Асқар Сабдинді келтірмеу керек»: желіде Атыраулық бас имамының мемлекеттің идеологиясына қарсы шыққан аудиосы тарады
  • «Мәһр мен қалыңмалға талас»: Шымкентте жас жұбайлардың соты өзгеше өтті
  • Дархан Сатыбалдының сабыры сарқылды: Алматы әкімдігі жауапсыз мердігерлерді шетінен сотқа сүйреп жатыр
  • Тоқаев Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің отырысына қатысу үшін Бішкекке барды
  • Байланыс
  • Сайт туралы
  • Жарнама
  • Құпиялық саясаты
Facebook Instagram YouTube TikTok
todayinfo.kz ақпараттық порталыtodayinfo.kz ақпараттық порталы
Рус Қаз
Бейсенбі, 27 Қараша
  • Басты бет
  • Саясат
  • Қоғам
  • Әлем
  • Экономика
  • Жаңалықтар
  • Аймақ
    • Абай облысы
    • Алматы облысы
    • Алматы қаласы
    • Астана қаласы
    • Атырау облысы
    • Ақмола облысы
    • Ақтөбе облысы
    • БҚО
    • Жамбыл облысы
    • Жетісу облысы
    • Петропавл қаласы
    • Степногорск жаңалықтары
    • Түркістан облысы
    • Түркістан қаласы
    • ШҚО
    • Қарағанды облысы
    • Қызылорда облысы
    • Ұлытау облысы
Қаз Рус
todayinfo.kz ақпараттық порталыtodayinfo.kz ақпараттық порталы
Басты бет » «New York Times» газетінің зерттеуі: қазақты қырған Ленин, Дзержинский бастаған қызылдардың байлығы мен Швейцарияға тыққан долларлары белгілі болды

«New York Times» газетінің зерттеуі: қазақты қырған Ленин, Дзержинский бастаған қызылдардың байлығы мен Швейцарияға тыққан долларлары белгілі болды

26 Қараша, 2025 Басты тақырып
Share
Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

Фото: monetam.livejournal

Өлкетанушы, тарихшы Өмір Шыныбекұлы фейсбук парақшасында Кеңес өкіметі орнаған алғашқы жылдары қазақ халқы тартқан қасірет пен большевик басшыларының шектен тыс байлығын салыстырған жазба жариялады, деп хабарлайды Todayinfo.kz ақпарат порталы. 

Тарихшының айтуынша, 1919–1921 жылдардағы ашаршылықта кемінде 1 миллион қазақ қырылғанымен, сол кезеңде кеңестік элита сарайларда өмір сүріп, миллиондаған қаржыға иелік еткен.

Тарихшы Өмір Шыныбекұлы өзінің жаңа жазбасында қазақ халқы 1919–1921 жылдары бастан өткерген ашаршылықтың ауқымын және сол уақытта кеңестік басшылардың байлыққа белшесінен батқанын жазады. Оның айтуынша, зерттеушілер аштықтан кемінде 1 миллион қазақ қырылғанын айтады, нақты зерттелсе бұл сан әлдеқайда көп болуы мүмкін.

Өмір Шыныбекұлы сол жылдары Арал теңізінің балығы ашыққан қазақтарға емес, Петроградқа жөнелтіліп отырғанын атап өтті.

Тарихшы мысал ретінде 1921 жылғы жағдайды келтіреді. Большевиктер билікке келгеніне небәрі үш жыл өткенде, олардың басшылары байлыққа толы өмір сүрген. Владимир Ленин Мәскеудегі тартып алынған зәулім особнякта тұрып, бұрын патша әулетіне тиесілі сәнді автокөліктерді иеленген.

Жазбада келтірілген мәліметтерге сүйенсек, дәл сол уақытта Лениннің Швейцария банктеріндегі есепшотында 75 млн франк тұрған; Феликс Дзержинский алтын өндірушілерден тартып алынған бірнеше сарайда тұрған, есепшотында 80 млн франк сақталған; Григорий Зиновьев пен Лев Троцкийдің де миллиондаған доллар мен франк көлеміндегі қаражатқа иелік еткені айтылады.

Өмір Шыныбекұлының жазбасында «New York Times» газетінің 1921 жылы жариялаған журналистік зерттеуі дерек көзі ретінде көрсетіледі. Онда большевик көсемдерінің халықаралық банктердегі үлкен көлемдегі қаржысы туралы ақпарат берілген.

Тарихшы сондай-ақ кеңестік элитаның күн сайынғы ас мәзірін де мысалға келтіреді. Мәліметке сәйкес, Дзержинский сияқтылар аштықтан қырылып жатқан халыққа қарамастан, стерляд, лосось, маренго тауық, спаржа секілді деликатестерді тұтынған.

«Ең сорақысы – сол кезеңде жазушылар мен журналистер халыққа Ленин мен Дзержинскийдің қарапайым өмір сүріп жатқандай етіп көрсеткені», — дейді Өмір Шыныбекұлы.

Тарихшы жазбасында Кеңес өкіметі салған қалалардың құны тым ауыр болғанын, ал сол кезеңдегі қазақ халқының аштық, геноцид пен зорлық-зомбылықтың құрбанына айналғанын атап өтті.

Кеңес өкіметі Тарих қазақ жері Өмір Шыныбекұлы

Оқылып жатыр

«Қар, жаңбыр, көктайғақ»: Елдің басым бөлігінде дауылды ескерту жарияланды

«Баға өсімін тоқтату – көзбояушылық»: экономист халықты қымбатшылықтан шаршатқан билікті сынға алды

«Асқар Сабдинді келтірмеу керек»: желіде Атыраулық бас имамының мемлекеттің идеологиясына қарсы шыққан аудиосы тарады

«Мәһр мен қалыңмалға талас»: Шымкентте жас жұбайлардың соты өзгеше өтті

Дархан Сатыбалдының сабыры сарқылды: Алматы әкімдігі жауапсыз мердігерлерді шетінен сотқа сүйреп жатыр

Аудан әкімдерін сайлау мәселесін әлі де зерделеу қажет – Мәжіліс депутаттары

Соңғы жазбалар

«Мен оған ұл туып бердім»: Тұрсынбек Қабатовтың «тоқалы» Мөлдір екеуінің күйеуге таласы жайлы айтты

27 Қараша, 2025

«Мәңгілік махаббат» әнін Мақпал Жүнісоваға арнап жаздым»: Алтынбек Қоразбаев көпшілік білмейтін құпиясын ашты

27 Қараша, 2025

«Қар, жаңбыр, көктайғақ»: Елдің басым бөлігінде дауылды ескерту жарияланды

27 Қараша, 2025

«Баға өсімін тоқтату – көзбояушылық»: экономист халықты қымбатшылықтан шаршатқан билікті сынға алды

27 Қараша, 2025

«Асқар Сабдинді келтірмеу керек»: желіде Атыраулық бас имамының мемлекеттің идеологиясына қарсы шыққан аудиосы тарады

27 Қараша, 2025

«Мәһр мен қалыңмалға талас»: Шымкентте жас жұбайлардың соты өзгеше өтті

27 Қараша, 2025

Дархан Сатыбалдының сабыры сарқылды: Алматы әкімдігі жауапсыз мердігерлерді шетінен сотқа сүйреп жатыр

26 Қараша, 2025

Тоқаев Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің отырысына қатысу үшін Бішкекке барды

26 Қараша, 2025

Аудан әкімдерін сайлау мәселесін әлі де зерделеу қажет – Мәжіліс депутаттары

26 Қараша, 2025

Қызылорда — Астанаға арасы 12 сағат — ауқымды жоба аяқталды

26 Қараша, 2025
Facebook WhatsApp TikTok Instagram
© 2025 Todayinfo.kz. Designed by Todayinfo.
  • Жарнама
  • Байланыс
  • Сайт туралы

Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.