Ұлытау облысының Сәтбаев қаласындағы «Қазақмыс» корпорациясына қарасты кеншілер 17 желтоқсаннан бері ереуілге шықты. Олардың басты талабы – жалақыны екі есе көтеру және еңбек жағдайларын жақсарту. Шахтерлар наразылығы жұмысты толық тоқтатуға алып келді. Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды.
Наразылықтың себептері мен жұмысшылардың талаптары
Ереуілдің негізгі себебі – кеншілердің әлеуметтік жағдайының төмендігі және жалақы мәселесі. Жұмысшылар әлеуметтік желілерде өз талаптарын нақты жеткізді:
- Жалақыны екі есе өсіру.
- 13-жалақыны толық көлемде төлеу.
- Компанияның басқарма төрағасы Нұрахмет Нұриевтің кеншілермен кездесуі.
- Ереуілге қатысушыларды қудаламау және қорқытпау.
Алайда кеншілер тарапынан қоқан-лоқы туралы айыптаулар да айтылуда. Аты-жөнін жасырған кеншілердің бірі: «Жасырын түрде қоқан-лоқы жасалып жатыр. Шешімнің нақты болатынына сенбейміз» деп мәлімдеді.
«Қазақмыс» корпорациясының ұстанымы
«Қазақмыс» корпорациясы бұл мәселеге қатысты келіссөздер жүргізуде. Компанияның PR департаментінің басшысы Арман Әлібек жағдайды түсіндіре отырып, бірқатар ұсыныстарды атады:
- Жалақыны 8,5%-ға көтеру және тоқсан сайын 50 айлық есептік көрсеткіш көлемінде сыйақы төлеу.
- Жалақыны 15,6%-ға индекстеу.
Сондай-ақ, компания 13-жалақыға 30% үстемақы қосу туралы шешім қабылдағанын жеткізді. Бұл төлем 20 желтоқсаннан бастап жүзеге асырылуда. Арман Әлібектің мәлімдеуінше, компания басшылығы жұмысшылармен бетпе-бет кездесіп, жағдайды реттеуге тырысуда.
Ереуілдің ауқымы мен ресми реакция
Бастапқыда «Саяқ», «Жайсан», «Шатыркөл» кеніштері мен Жезқазған мыс балқыту зауытының жұмысшылары да ереуілге қосылған болатын. Бірақ түсіндіру жұмыстарынан кейін олардың қызметі қалпына келтірілді.
Алайда наразылық «Оңтүстік Жезқазған» кенішінде әлі жалғасуда. Кеншілердің саны туралы деректер әртүрлі: компания өкілі 250 адам ғана ереуілдеп тұрғанын айтса, жұмысшылардың мәліметінше, бұл сан 1500-ге жуық.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 19 желтоқсанда кеншілердің ереуілін «заңсыз» деп танып, оларды жұмысқа оралуға шақырды.
«Қазақмыс» корпорациясының аймақтағы рөлі
«Қазақмыс» корпорациясы – Қазақстанның мыс өндірісі саласындағы ірі компаниялардың бірі. Ол кен байыту фабрикаларын, металлургия кәсіпорындарын, көмір кен орындарын және электр станцияларын басқарады. Ұлытау облысының басты салық төлеушісі және жұмыс берушісі ретінде «Қазақмыстың» экономикалық рөлі зор. Сонымен қатар, компания аймақтағы білім беру мекемелеріне де қолдау көрсетеді.
Ереуілдің болашағы: тараптар келісімге келе ме?
Қазіргі таңда «Қазақмыс» пен кеншілер арасындағы келіссөздер жалғасуда. Жұмысшылардың талаптары толық орындала ма, әлде мәселе ушыға түсе ме – бұл сұрақтың жауабын уақыт көрсетеді. Жұмысшылар өз талаптарының орындалуын талап етсе, компания тарапынан ұсынылған шешімдер наразылықты толық басуға жеткіліксіз болып отыр.
Басты мәселе – жұмысшылардың әлеуметтік жағдайы мен еңбекақы төлемдеріндегі теңсіздік. Бұл жағдай еңбек дауларының тек уақытша емес, жүйелі проблема екенін көрсетеді.