Алматы, Қазақстан (19 қараша 2024) — Сирек кездесетін металдар әлемдік экономикада маңызды рөл атқарады және оларға деген сұраныс күн санап артуда. Қазақстан сирек кездесетін элементтердің ірі қорына ие елдердің бірі саналады. Бұл металдар біз үшін «жаңа мұнай» бола ала ма? Todayinfo тілшісі бұл сұраққа жауап іздеді.
Қазақстандағы сирек кездесетін металдар қоры:
Қазақстанда 15 сирек кездесетін металдар кен орны бар, оның 11-і игерілуде. Дегенмен, уран кен орындарында сирек кездесетін металдарды өндіру жүргізілмейді, себебі технология мен экономика негізгі компонент — уранға бағытталған.
Сирек кездесетін металдарды кім өндіреді?
«Kundybai Mining», «Аралтуз», «Катко», «Казатомпром», «Аппак», «Каратау», «Sareco» сияқты компаниялар сирек кездесетін металдарды өндірумен айналысады.
Кедергілер мен мүмкіндіктер:
Ұлттық орталықтың бас директоры Абдурасул Жарменовтың айтуынша, Қазақстанда сирек кездесетін металдар өндірісі жоқ. Кеңес уақытында Өскеменде жұмыс істеген Иртыш химия-металлургия зауыты жабылған. Қазіргі таңда Қазақстандағы сирек кездесетін металдар кенінің сапасы төмен, бұл оларды өндіруді тиімсіз етеді.
Дегенмен, Жарменовтың айтуынша, жаңа технологиялар арқылы бұл мәселені шешуге болады. Қостанай және Қызылорда облыстарындағы кен орындары өндірісті дамытуға қолайлы.
Инвестициялар және болашақ:
Сирек кездесетін металдарды өндіру үшін 100 миллионнан 1 миллиард долларға дейін инвестиция қажет. Жарменовтың пікірінше, Қазақстан сирек кездесетін металдардың ірі жеткізушісі бола алмайды, бірақ бұл сала экономикаға айтарлықтай үлес қоса алады.