Қытай Айға астронавттар қондыруға бір қадам жақындады: «Ланьюэ» («Айды құшақтау») қону және ұшу модулінің толық сынағы сәтті өтті.
7 тамыз күні Хэбэй провинциясының Хуайлай уезінде Қытайдың пилотты ғарыш бағдарламасы басқармасы (CMSA) төрт тіректі қону аппаратын кешенді сынақтан өткізді. Ол екі астронавтты Ай орбитасынан бетіне жеткізіп, қайта орбитаға көтеруге арналған.
Сынақ кезінде Айдың төменгі тартылыс күшін имитациялау үшін биік тросты мұнаралар, ал рельефті және кратерлі аймақты бейнелеу үшін арнайы полигон пайдаланылды. Қону мен ұшудың барлық негізгі жүйелері, навигация, қозғалтқышты басқару және қону сәтінде қозғалтқышты тоқтату функциялары тексерілді.
CMSA мәліметінше, бұл Қытай тарихындағы алғаш рет адам тасымалдауға арналған аппараттың бөгде аспан денесіне қону және одан ұшу мүмкіндігін толық сынау болып отыр.
«Ланьюэ» модулінің ерекшеліктері
Мемлекеттік CCTV телеарнасы көрсеткен кадрларда модульдің бір қапталында ай ровері, ал бір тірегінде астронавттардың бетке түсуіне арналған баспалдақ бар. Қону кезінде қозғалтқыштардан шыққан сары түтін отын құрамындағы азот диоксидін көрсетеді деп болжанады.
Модуль миссия кезінде астронавттарға баспана, қуат көзі және деректер орталығы қызметін атқарады. Инженерлердің айтуынша, жобаға барынша жеңілдетілген және интеграцияланған құрылымдар қолданылған: кей бөліктерінің қалыңдығы алюминий банканың қабырғасындай ғана.
Сынақ Азиядағы Айдың тартылыс күшін және бедерін модельдеуге арналған ең ірі алаңда өтті. Дәл осы жерде бұрын «Тяньвэнь-1» марс аппаратының қону сынақтары жүргізілген.
Миссия жоспары
Қытай астронавттарды Айға екі «Чанчжэн-10» зымыранымен жеткізуді жоспарлап отыр:
-
біріншісі — «Ланьюэ» модулін Ай орбитасына шығарады,
-
екіншісі — «Мэнчжоу» ғарыш кемесін жеткізеді.
Үш астронавттың екеуі «Мэнчжоудан» «Ланьюэге» ауысып, қонуға түседі. Жылдамдықты төмендету үшін арнайы марштық модуль қолданылады, ол беттен бірнеше шақырым қашықтықта бөлініп, аппаратты жеңілдетеді (бұл модуль әлі сынақтан өтпеген).
«Синьхуа» агенттігінің хабарлауынша, бағдарлама жоспарға сай жүріп жатыр: «Чанчжэн-10» зымыранының электр жүйелері тексерілді, «Мэнчжоудың» биіктіктен тастау сынағы өтті, нөлдік биіктіктегі авариялық құтқару жүйесі сыналды.
Халықаралық ахуал
NASA Artemis II бағдарламасы аясында Айды адаммен айналып ұшуды 2026 жылдың сәуірінен кешіктірмей (мүмкін, ақпанда) өткізуді жоспарлап отыр. Artemis III бағдарламасы бойынша Айға қону 2027 жылдың ортасына белгіленген, бірақ Starship қону модулінің кешігуі мерзімге әсер етуі ықтимал.
SEO кілт сөздер: Қытай Ай миссиясы 2030, Ланьюэ қону модулі, пилотты ғарыш миссиясы, Қытай АҚШ ғарыш жарысы, Чанчжэн-10 зымыраны, Мэнчжоу кемесі, NASA Artemis.
