Шардара ауданына қарасты Достық ауылдық округінде 1 900 гектар жерге бақша дақылы егілген. Онда қауынның Жиенбай сортынан — 100 гектар, Валет сортынан — 1 300 гектар, Жұлдыз сортынан — 400 гектар жерге дақыл егілсе, 100 гектар аумаққа қарбыз себілген. Бүгінгі таңда жиын-терім науқаны қарқынды жүргізіліп жатыр. Жиналған өнімнің 50 пайызы, яғни 300 тоннадан астамы Ресей мен ішкі нарыққа жіберілген. Науқан соңына дейін шаруалар жалпы 600 тоннаға жуық өнім жинауды көздеп отыр, деп хабарлайды Todayinfo ақпараттық агенттігі.
Айта кетейік, Шардара ауданында биыл жалпы 9 865 гектар жерге бақша өнімі егілген. Бүгінгі күні оның 2 615 гектарынан 82 мың тонна өнім жиналған. Оның 1 000 тоннасы қауын, 81 мың тоннасы қарбыз. Ауылшаруашылығы мамандарының пікірінше, биыл Шардара ауданында бақша өнімінің көлемі 260 мың тоннадан асады деп жоспарлануда.
Шардара ауданына қарасты Достық ауылдық округіндегі бақша дақылдарының өсуі ауыл шаруашылығы саласының қарқынды дамып келе жатқанын көрсетеді. 1 900 гектар жерге қауын мен қарбыздың егілуі ауыл тұрғындарының ерен еңбегі мен климаттық жағдайларға бейімделуінің айқын мысалы болып отыр. Әсіресе Жиенбай, Валет және Жұлдыз сорттарының кең көлемде егілуі олардың сапасы мен сұранысының артқанын айғақтайды.
Науқан соңына дейін шаруалар жалпы 600 тоннаға жуық өнім жинауды көздеп отыр. Ал бұл нәтиже ауыл шаруашылығы үшін маңызды көрсеткіш болып табылады. Шаруалардың айтуынша, бұл көлемде өнім жинау – үлкен күш-жігер мен кәсіби тәжірибенің арқасы. Алдағы жылдары өнім көлемін арттырып, сыртқы нарыққа көптеп шығару көзделіп отыр. Бұл өңірдегі ауыл шаруашылығының қарқынды дамуына оң әсерін тигізіп, экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз етеді.
Шардара ауданындағы жалпы 9 865 гектар жерге егілсе, бақша өнімдерінің арасында қауын мен қарбыздың үлесі көп.
Отандық тұтынушылармен қатар ресейліктердің де сұранысын тудырған қауынның Жиенбай сорты – бақша өнімдерінің ішіндегі танымал және кең таралған сорттардың бірі. Жиенбай сортының ерекшелігі оның тәттілігі мен хош иісінде. Қауынның бұл сорты жоғары қант мөлшеріне ие және оның тығыз әрі шырынды еті бар. Жиенбай қауындары ұзақ сақтауға және тасымалдауға төзімді, сондықтан бұл сорт экспортқа жиі жіберіледі. Шаруалардың осы сортты жақсы көру себебі қауын дала жағдайына жақсы бейімделіп, көп күтімді қажет етпейді.
Ал Валет сорты – кең ауқымды көлемде егілетін қауынның тағы бір түрі. Валет сортының ерекшелігі оның жоғары өнімділігі мен тез пісуінде,- дейді мамандар. Бұл қауын сорты өте ірі болуымен қатар оның дәмі мен сыртқы көрінісі нарықта үлкен сұранысқа ие. Валет қауындары пішіні бойынша дөңгелек немесе сопақша болып, қалың қабығымен ерекшеленеді, бұл оларды тасымалдау кезінде зақымданудан қорғайды. Сұранысқа ие болу себебі – оның нарықта ұзақ уақыт сақталу мүмкіндігі бар екен.
Сондай-ақ қауынның жаңа және перспективалы сорттарының бірі — Жұлдыз сорты. Жұлдыз қауындары шырындылығы мен ерекше дәмімен ерекшеленеді. Бұл сорт халық арасында танымал болып келеді, себебі оның пісу мерзімі орташа және жоғары өнім береді. Жұлдыз сорты қолайлы климаттық жағдайларда жақсы өсіп, мол өнім береді. Шаруалар оны сапасы мен өнімділігі үшін жоғары бағалайды.
Шардарада 100 гектар аумаққа егілген егістік көлемі аз болғанымен, бұл дақыл халық арасында өте танымал. Қарбыздың тәттілігі мен сергітетін қасиеттері оны жаз мезгіліндегі ең сүйікті өнімдердің біріне айналған. Шардара ауданында өсірілген қарбыздар тіл үйірер дәмімен ерекшеленеді. Олар тез піседі және ішкі нарықта жоғары сұранысқа ие.
«Біздің ауылымызда өсірілген қауындар мен қарбыздар өте дәмді және табиғи өнімдер. Біз әр жылы жаңа өнімдерді күтіп аламыз және олардың сапасы бізді ешқашан қуантпай қоймайды. Жиенбай мен Валет сорттары – менің сүйікті қауындарым. Олар тәтті және өте шырынды. Ең бастысы, өнімдеріміз табиғи түрде өсіріледі, ешқандай химиялық қоспасыз»,- деді аудан тұрғыны Сауле Әбілова.
Шардара ауданының климаттық ерекшелігі аймақтың ауыл шаруашылығына үлкен ықпал етеді. Бұл өңірде континенталды климат басым, яғни жаз айлары өте ыстық, ал қысы салыстырмалы түрде жұмсақ болады. Ауданда күн сәулесінің мол болуы, жылы ауа райы және жауын-шашынның аз болуы қауын-қарбыз секілді суды көп қажет ететін дақылдардың жоғары сапалы өнім беруіне септігін тигізеді. Суармалы жерлердің болуы да өнім көлемін арттыруға мүмкіндік береді. Шардара су қоймасы аймақтағы суармалы егіншілік үшін негізгі су көзі болып табылады. Сондықтан су ресурстарының қолжетімділігі климаттық факторлардың әсерін жеңілдетіп, ауыл шаруашылығының дамуын қамтамасыз етеді.
«Биылғы егін жақсы шықты, ауа райы да қолайлы болды. Біз жыл сайын қауын мен қарбыз өсіреміз, және бұл біз үшін үлкен табыс көзі. Мемлекет тарапынан көрсетілген қолдау мен еңбектің арқасында жақсы өнім алдық. Жиналған өнімді Ресейге және еліміздің әртүрлі өңірлеріне экспорттау бізге үлкен мотивация береді», — деді Шардара ауданындағы Қайрат есімді шаруа иесі.
Күн көзіне піскен табиғи өнімдерге қашанда сұраныс жоғары.
Ермек Жақыпов есімді сатып алушы «Мен Шардара ауданынан қауын мен қарбыз сатып аламын, себебі олар өте сапалы және дәмді. Жыл сайын бұл өнімдерді тұтыну дәстүрге айналды. Ауыл шаруашылық өнімдері бізге табиғи, таза және пайдалы азық-түлік алуға мүмкіндік береді» дейді.
Бұл пікірлер жергілікті өнімнің сапасы мен тұрғындардың ауыл шаруашылығына деген жауапкершілігін көрсетеді. Жергілікті шаруалар өнім көлемін арттыруды жоспарлап отырғанын да жеткізді.