Сіреспе – «Clostridium tetani» бактериясының спораларынан туындайтын жедел жұқпалы ауру.
Бұл споралар қоршаған ортаның барлық жерінде, әсіресе топырақта, күлде, жануарлар мен адамдардың ішектерінде, нәжісінде, терінің бетінде және тот басқан шеге, ине, тікенді сымдар сияқты құралдарда кездеседі.
Споралар жоғары температураға және көптеген антисептиктерге төзімділігіне байланысты жылдар бойы өмір сүре алады.
Инфекция жаралар, сырылған жара, күйік, үсік шалу, үйде босану кезінде ластанған сыртқы орта объектілерімен жанасудан, сондай-ақ жаңқа кірсе организмге енеді.
Инкубациялық кезеңі 3-21 күн созылады. Көп жағдайда ауру 14 күн ішінде дамиды.
Аурудың белгілері:
- жақтың спазмы немесе ауызды аша алмау;
- кездейсоқ шудың әсерінен бұлшықеттің кенеттен ауырып жиырылуы (спазмы);
- жұтынудың қиындауы;
- конвульсиялар;
- бас ауруы;
- жоғары температура және терлеу;
- қан қысымының өзгеруі және жүрек соғысының жиілеуі.
Ауруға шалдыққанда шұғыл медициналық көмек қажет, аурухана жағдайында адамның сіреспеге қарсы иммуноглобулинін қолдана отырып ем жүргізіледі.
Сіреспеден болатын өлім-жітім 15-60%, жаңа туған нәрестелер арасында 90%.
«Сіреспенің алдын алудың ең тиімді шарасы — вакцинация.
Біздің елімізде сіреспе, дифтерия және көкжөтелге (АбКДС) қарсы әрекет ететін құрамдастырылған вакциналар қолданылады. Вакцинация баланың 2,3,4,18 айында және 6 жаста жүргізіледі. 16 жаста және әр 10 жыл сайын АДС-М вакцинасы қолданылады», — деп атап өтті Жетісу облысы СЭБД басшысы Асхат Чарапиев.
Жетісу облысында сіреспенің соңғы жағдайлары 2017 жылы тіркелді, 3 жағдайы тіркеліп, біреуіөліммен аяқталды.
Сіреспеден қорғану үшін екпені уақытында алу керек.