АҚШ президенті Дональд Трамп 2025 жылдың 23 сәуірінде әлеуметтік желідегі Truth Social парақшасында Украина президенті Владимир Зеленскийге қатысты резонансты мәлімдеме жасады. Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды. Трамптың сөзінше, егер Зеленский Ресеймен бейбіт келісімге келуден бас тартса, Украина өз егемендігінен түгел айырылуы ықтимал.
Трамптың сыны: «Кырым – келіссөздің тақырыбы емес»
АҚШ президенті өзінің жазбасында Зеленскийдің The Wall Street Journal-ға берген сұхбатындағы пікіріне тоқталып өтті. Ол сұхбатта Украина басшысы Кырымды Ресейдің бөлігі ретінде заң жүзінде танымайтынын айтқан. Трамп мұндай мәлімдеменің бейбіт келіссөздерге «үлкен зиян» келтіретінін алға тартты.
«Кырым баяғыда жоғалған. Бұл мәселе талқылауға жатпайды», – деді Трамп. Оның айтуынша, Кырым 2014 жылы, Обама әкімшілігі тұсында, бірде-бір оқ атылмай Ресейге өткен, және сол аймақта бұрыннан ресейлік әскери базалар орналасқан.
Трамптың пайымы: «Зеленскийде таңдау бар – бейбітшілік немесе елінен айырылу»
Трамп қазіргі жағдайды «Украина үшін сын сағаты» деп бағалап отыр. Оның пікірінше, Зеленский «өзінде ешқандай жеңіс картасы жоқ» болса да, бейбіт шешімге келуге міндетті.
«Ол бейбітшілікті таңдай алады немесе келесі үш жылда соғысты жалғастырып, бүкіл елінен айырылуы мүмкін», – деп жазды АҚШ президенті. Сонымен қатар, Трамп әр аптада мыңдаған украин және ресейлік сарбаздың «бекер өліп жатқанын» айтып, соғыстың жалғасуын «өлім алаңының ұзартылуы» деп атады.
Зеленский Трамптың Крымға қатысты сынына жауап берді: “Украина Конституциясынан ешқашан таймайды”
Лондондағы келіссөздердің бұзылуы
23 сәуірде Лондонда Украинадағы қақтығысты реттеуге арналған министрлік деңгейдегі кездесулер жоспарланған еді. Алайда АҚШ-тың Мемлекеттік хатшысы Марко Рубио мен арнайы өкілі Стив Уиткофф бұл кездесуге қатысудан бас тартты.
The New York Times мәліметі бойынша, сапардың тоқтатылуына себеп – Зеленскийдің Кырымды мойындамауы туралы мәлімдемесі болған. Бұл – Трамптың бейбіт жоспарындағы негізгі талаптардың бірі көрінеді.
Нәтижесінде келіссөздер төмен деңгейде өтті. Украина тарапынан сыртқы істер министрі Андрей Сибига, қорғаныс министрі Рустем Умеров және президент кеңсесінің басшысы Андрей Ермак қатысып, «Трамптың бейбіт бастамасына қолдау көрсететіндерін» мәлімдеді.
Сараптамалық пікір: Бұл Трамптың 2028 жылғы амбициясына дайындық па?
Саяси сарапшылар бұл мәлімдемені Трамптың келесі президенттік сайлауға дайындық әрекеттерінің бірі деп санайды. Ол бейбітшілікті жақтаушы әрі соғысқа қарсы ұстанымдағы кандидат ретінде көрінуге тырысып жатқан болуы мүмкін.
Алайда, Зеленскийдің ұстанымы – Украина аумақтық тұтастығынан бас тартпау. Бұл позиция Украина халқы мен Батыс елдерінің белгілі бір бөлігінің қолдауына ие.
Президент Трамптың Украина-Ресей қақтығысы бойынша пікірлері халықаралық сахнада жаңа резонанс туғызып отыр. Оның бейбіт келісім туралы бастамалары бір жағынан диалогты қайта бастауға ықпал етсе, екінші жағынан, Украина мен Батыс елдері арасындағы сенімге сызат түсіруі мүмкін.
