Американдық NewsBreak басылымы сияқты жаңалықтар агрегаторларының назарына Қазақстанның ірі мұнай кен орны – Теңіздегі «Тенгизшевройл» (ТШО) консорциумына қатысты ірі жанжал ілікті. Мәселе ТШО-ның ірі мердігер компаниясындағы коррупциялық әрекеттерге қатысты болып, бұл іске енді АҚШ-тың Федералдық тергеу бюросы (ФБР) араласуы мүмкін.
Бұл туралы қазақстандық Orda.kz басылымы хабарлады.
Даудың мәні неде?
Шағым «Тенгизшевройл» компаниясына Теңіз кен орнында қызмет көрсеткен ірі мердігер – ESS (Eurasia Service Solutions LLP) компаниясының бұрынғы қазақстандық қызметкерлерінен түскен. Бұрын бұл компания KazMunayGas-Service Compass деп аталып, британиялық Compass Group халықаралық тобының құрамында болған.
Бұрынғы қызметкерлердің арызы бойынша:
- Заңсыз жұмыстан босату: Компанияның топ-менеджменті қазақстандық мамандарды жаппай заңсыз жұмыстан босатып, олардың орнына жоғары жалақыға шетелдік қызметкерлерді алған.
- Коррупциялық схема: Шағымданушылар 2015 жылы өткен ТШО-ға 7 жыл бойы қызмет көрсетуге арналған (құны шамамен 1 миллиард доллар) тендердің әділ өткеніне күмән келтіреді.
- Шығын: Бұрынғы қызметкерлердің айтуынша, бұл схемалардың нәтижесінде Қазақстан мемлекетіне келтірілген шығын көлемі 100 миллион доллардан асуы мүмкін.
Іске неге ФБР араласты?
Қазақстанда әділдікке қол жеткізе алмаған бұрынғы қызметкерлер АҚШ-тың құзырлы органдарына жүгінген.
Олардың шағымы АҚШ-тың Федералдық тергеу бюросы (ФБР) тарапынан қарауға қабылданған.
Бұның негізгі себебі – «Тенгизшевройл» АҚШ-тың ірі компаниялары (Chevron — 50%) қатысатын халықаралық консорциум болып табылады. Шағымданушылар ФБР-ден осы заңсыз әрекеттерге «Chevron және Тенгизшевройлдың өкілдері болып табылатын Америка азаматтарының» қатысы бар-жоғын тергеуді сұрайды.
Бұл жаңалықтың NewsBreak сияқты американдық платформаларда пайда болуы оқиғаның халықаралық деңгейге көтеріліп, ТШО мен оның негізгі акционері Chevron беделіне нұқсан келтіруі мүмкін екенін көрсетеді.