Түркістан облысы балық шаруашылығын дамыту бойынша республикада көш бастап келеді. Бұл бағытта мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына Жолдауында балық шаруашылығын дамытудың маңыздылығын атап өткен болатын. Осы тапсырмаға сәйкес, 2021-2030 жылдарға арналған Балық шаруашылығын дамыту бағдарламасы қабылданып, республика бойынша 2030 жылға дейін 270 мың тонна балық өсіру жоспары бекітілді. Түркістан облысында бұл тапсырманы орындау бағытында айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізілді. Өңірде тауарлық балық өсіру көлемін 2030 жылға дейін 20 мың тоннаға жеткізу көзделіп отыр.
Түркістан облысында балық шаруашылығын дамыту
Облыс әкімі Дархан Сатыбалдының тапсырмасымен өңірде балық шаруашылығын әрі қарай дамыту мақсатында аудан және қала әкімдіктеріне арнайы жоспар бекітіліп, тиісті жұмыстар атқарылуда. Қазіргі таңда облыста тауарлы балық өсірумен айналысатын шаруашылықтардың саны 224-ке жетті. Сонымен қатар, экспортқа бағытталған ірі 4 кәсіпорын бар. Бұл кәсіпорындардың жылдық қуаттылығы 12 мың тоннаны құрайды. Жасанды жолмен балық өсіру бойынша Түркістан облысы республикада жетекші орында тұр. 2024 жылға бекітілген 7000 тонна балық өсіру жоспары бойынша қазіргі таңда 1645 тонна балық өсірілді. Балық аулау маусымы қазан-қараша айларында қарқынды жүргізілетін болғандықтан, жылдың соңында бұл жоспар толық орындалады деп күтілуде.
Мемлекеттік қолдау
Балық шаруашылығын дамытуға мемлекет тарапынан үлкен қолдау көрсетілуде. Мемлекеттік бағдарламалар аясында акваөсіруді субсидиялау жүйесі енгізіліп, бұл балық шаруашылығының дамуына оң ықпалын тигізуде. 2023 жылы жергілікті бюджеттен 500 млн теңге бөлініп, 61 балық шаруашылығы субъектісінің шығыстары өтелді. Ал биыл тағы 500 млн теңге бөлінді. Сонымен қатар, инвестициялық субсидиялау аясында 2024 жылға 237,5 млн теңге бөлініп, тиісті жұмыстар атқарылуда.
«Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша 2022 жылы 24 кәсіпкерге 168,9 млн теңге көлемінде жеңілдетілген несие берілді. Бұл несиелер балық шаруашылығы саласында жұмыс істейтін кәсіпкерлерге қолдау көрсету мақсатында беріледі. Биыл «Ырыс микро қаржы ұйымы» ЖШС арқылы 232 шаруашылыққа 1020 млрд теңге қарастырылған.
Облыстағы балық шаруашылығы инфрақұрылымы
Облыста балық шаруашылығын дамыту және жаңадан балық шаруашылықтарын құру бойынша тұрақты түрде түсіндіру жұмыстары жүргізіліп келеді. Бұл жұмыстарды басқарма мен балық шаруашылығы инспекциясы бірлесе жүзеге асырады. Облыста жергілікті маңызы бар 104 су айдыны заңдастырылған. Оның ішінде 82 су айдыны конкурстық негізде табиғат пайдаланушыларға бекітілген. Атап айтқанда, 69 су айдыны тауарлы балық шаруашылығын жүргізу үшін, ал 13 су айдыны кәсіпшілік балық шаруашылығына арналған. Тағы 22 су айдыны резервте тұр.
Қазіргі уақытта облыста 137 тоғанды балық өсіру шаруашылығы, 5 шарбақты балық өсіру шаруашылығы және 2 тұйық қондырғымен жабдықталған балық өсіру шаруашылығы жұмыс істейді. Бұл шаруашылықтар өңірде балық өсіру көлемін арттырып қана қоймай, жергілікті тұрғындарға жұмыс орындарын ұсынып, экономикалық өсімге де өз үлесін қосып отыр.
Түркістан облысының болашағы
Түркістан облысы балық шаруашылығы саласында алдағы уақытта да көшбасшылықты сақтап, балық өсіру саласында жаңа жетістіктерге жетуді көздеп отыр. Мемлекет тарапынан көрсетіліп жатқан қолдаулар мен субсидиялар осы саланың қарқынды дамуына үлкен серпін беруде. Бұл шаралар жергілікті кәсіпкерлердің балық шаруашылығын дамытуға деген қызығушылығын арттырып, олардың бәсекеге қабілеттілігін күшейтуде.
Түркістан облысының географиялық орналасуы мен табиғи ресурстары балық шаруашылығын дамытуға өте қолайлы. Облыстағы су айдындарының көптігі және заманауи технологияларды пайдалану арқылы балық шаруашылығын жаңа деңгейге көтеру мүмкін болып отыр. Сонымен қатар, өңірдегі экспортқа бағытталған кәсіпорындардың жұмысын жандандыру да алдағы жылдары маңызды міндеттердің бірі болмақ. Экспорттық нарықтарға шығу арқылы облыстың балық шаруашылығы саласындағы кәсіпорындары өз өнімдерін әлемдік деңгейде танытып, табыстарын арттыра алады.
Түркістан облысы балық шаруашылығы саласында еліміздің жетекші аймағына айналып, осы салада жоғары көрсеткіштерге қол жеткізуде. Мемлекет тарапынан көрсетілген қолдаулар мен облыс әкімдігінің тиімді басқару жұмыстарының нәтижесінде өңірдің балық шаруашылығы қарқынды дамып келеді. Алдағы уақытта бұл сала одан әрі дами түсіп, облыс экономикасына жаңа мүмкіндіктер әкелмек.
