Жапонияда алдағы 6 шілде сенбі күні жойқын жер сілкінісі болады деген қауесет қоғамда дүрбелең туғызуда. Бұл болжамның негізі — 1999 жылы жарық көрген «Watashi ga Mita Mirai» («Мен көрген болашақ») атты манга туындысы. Оның авторы Рё Тацүки бұл оқиғаны өз түстеріне сүйене отырып жазған.
Мангадағы ең соңғы басылымда «Нағыз апат 2025 жылдың шілдесінде болады» деген сөз бар. Жағдайды шиеленістіре түскен нәрсе — мангада Жапония мен Филиппин арасындағы мұхит түбі жарылады, ал Тохоку цунамисінен үш есе биік толқындар Жапонияның оңтүстік-батысын басады деген сюжет.
Манга не себепті қорқыныш тудырды?
Тацүкидің мангасы 2011 жылғы Тохоку жер сілкінісі мен цунамиін (магнитудасы 9.0) болжаған деген пікір кең таралған. Ол кезде Жапонияда 20 мыңға жуық адам қаза тапқан еді.
Автордың 2011 жылғы апатты «наурыз айындағы жойқын апат» деп сипаттауы — оны «жапон Баба Ванга» деп атауға негіз болған. Сондай-ақ, ол Принцесса Диана, Фредди Меркьюри және COVID-19 індетінің басталуын болжағаны жайлы да пікірлер бар.
Қазір бұл болжам қытай, вьетнам, тай тілдерінде де тарап, әсіресе әлеуметтік желілерде вирус секілді тез таралуда.
Ғылыми негізі бар ма?
Жоқ. Жапония метеорология агенттігі:
«Жер сілкінісінің нақты уақыты мен орнын болжау — қазіргі ғылым үшін мүмкін емес. Бұл болжам — жалған және дезинформация», – деп мәлімдеді.
Bloomberg мәліметінше, ірі жер сілкіністерінің алдында алдын ала дүмпулер байқалуы мүмкін, бірақ бұл бірнеше жүз оқиғаның ішінде бір рет қана болады.
Тацүкидің өзі де «мен көріпкел емеспін», «сарапшыларға сеніңіздер» деп мәлімдеген.
Шын мәнінде қандай қауіп бар?
Ғалымдар нақты бір күні апат болатынына сенбейді. Бірақ 2045–2055 жылдары Нанкай жырасы аймағында жойқын жер сілкінісі болуы мүмкін екені айтылып жүр.
-
Магнитуда: 9.0 дейін
-
Қайталану циклі: 100–200 жылда бір рет
-
Соңғы ірі сілкініс: 1946 жылы
-
Болуы мүмкін адам шығыны: 300 000 адам
-
Экономикалық шығын: 2 трлн АҚШ доллары
Туризмге әсері қандай?
Гонконг тұрғындарының Жапонияға сапары күрт төмендеген.
-
2025 жылдың мамырында Гонконгтан келген туристер саны 11% азайған
-
Hong Kong Airlines және Greater Bay Airlines – кейбір рейстерді тоқтатты
-
Nomura зерттеу институты – бұл үрдіс жалғасса, 3.9 млрд АҚШ доллары экономикалық шығын болуы мүмкін деп есептейді
Алайда, жапон туризм саласы сәуір айында рекорд жаңартып, 3.9 млн турист қабылдаған. Яғни, болжамдарға қарамастан ауқымды туристік ағын сақталып отыр.
Жапония қаншалықты дайын?
Жапония «От сақинасы» деп аталатын сейсмикалық белдеуде орналасқан. Елде күніне 2–3 жер сілкінісі тіркеледі.
2025 жылғы маусымның 21–27 аралығында Токара аралдарында 500-ге жуық жер сілкінісі тіркелген. Соңғы сілкініс 3 шілдеде болып, 89 адам эвакуацияланды.
Бірақ бұлардың көпшілігі әлсіз, тек 25-і ғана магнитудасы 4-тен жоғары болған.
Жапон үйлерінің көпшілігі жер сілкінісіне төзімді технологиялармен жабдықталған:
-
болат қаңқалар
-
арнайы іргетасқа тәуелсіз тербелетін жүйелер
-
эвакуацияға арналған төтенше жағдай жинақтары
2025 жылғы 1 шілдеде Жапония билігі жаңа апатқа дайындық жоспарын жариялап,
-
жағада қорғаныс бөгеттерін салу
-
эвакуациялық ғимараттар салу
-
жиі қауіпсіздік жаттығуларын өткізу сынды шараларды күшейту керектігін мәлімдеді.
-
6 шілде күні жойқын апат болады деген ғылыми дәлел жоқ
-
Манга авторының өзі де бұл жай көрініс екенін мойындаған
-
Жапония — жер сілкінісіне ең дайын елдердің бірі
-
Қауіпсіздік шаралары мен инфрақұрылымы жақсы дамыған
Кеңес: Жапонияға баруды жоспарлап отырған болсаңыз, ресми ақпараттарға ғана сүйеніп, қауіпсіздік ережелерін сақтаңыз.
