Қазақстанда қоғамның үлкен назарын аударған Перизат Қайрат пен оның анасы Гайни Алашбаеваға қатысты қылмыстық іс бойынша тергеу ресми түрде аяқталды. Алаяқтық және қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру баптары бойынша қозғалған бұл іс енді сотқа жолдануы мүмкін. Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды.
Тергеу аяқталды: 109 томнан тұратын қылмыстық іс
Қаржылық мониторинг агенттігінің (ҚМА) мәліметінше, бұл қылмыстық істің көлемі ерекше – 109 томнан тұрады. 2025 жылдың 19 наурызынан бастап тараптар істің материалдарымен танысуға кірісті. Мұндай ауқымды іс Қазақстанда сирек кездесетін жағдайлардың бірі.
3,5 миллиард теңгеден астам шығын: қайдан келген қаржы?
Тергеу мәліметтері бойынша, Перизат Қайрат пен оның серіктестері 2021 жылы құрылған қайырымдылық қоры арқылы халықтан жиналған қаржыны заңсыз иемденген. Нақтырақ айтқанда, 1,5 миллиард теңге көктемгі су тасқыны құрбандарына көмек көрсету үшін жиналса да, бұл қаражаттың бір бөлігі қымбат көліктер, элиталық пәтерлер және шетелдік сапарлар үшін жұмсалған.
Жалпы келтірілген материалдық шығын көлемі — 3,5 миллиард теңге. Бұл Қазақстанда қайырымдылық арқылы жасалған ең ірі алаяқтық істердің бірі саналады.
Арест қойылған мүлік: 865 миллион теңгенің активтері
Қаржы мониторингі агенттігі келтірген мәліметтерге сәйкес, тергеу барысында 865 миллион теңгеге бағаланған мүлікке арест салынды. Бұл активтер күдіктілердің заңсыз жолмен иемденген қаражатқа сатып алған жылжымайтын мүлік, автокөлік және басқа да бағалы заттар болуы мүмкін.
Іс қайда жолданды?
ҚМА тергеуді аяқтап, істі Бас прокуратураға жолдады. Ендігі кезекте Бас прокуратура қылмыстық істің сотқа жолдануы туралы шешім қабылдауы тиіс.
«Қылмыстық іс Бас прокуратураға зерделеу және сотқа жолдау туралы шешім қабылдау үшін жіберілді», – делінген агенттік хабарламасында.
Перизат Қайрат кім және ол не үшін айыпталуда?
Перизат Қайрат — танымал қазақстандық қоғамдық белсенді әрі кәсіпкер. Ол 2021 жылы қайырымдылық қорын құрып, біраз уақыт ішінде сенімді имидж қалыптастырған. Алайда, құқық қорғау органдарының мәліметтері бойынша, бұл қор қарапайым халықтың сенімін пайдаланып, қаржыны жымқырудың құралына айналған.
Ол 2024 жылдың қарашасында ұсталды. Тергеу оның тек жеке өзі емес, туыстары мен жақын достарын да қаражатты қолма-қол ақшаға айналдыру схемасына тартқанын болжайды. Бұл адамдарға «қызметтері» үшін қаржылай сыйақы төленіп отырған.
Сараптамалық пікір: Қайырымдылыққа сенімге сызат түсті ме?
Экономикалық және құқықтық сарапшылар бұл істі қоғамдағы қайырымдылық бастамаларына деген сенімге соққы болған жағдай ретінде бағалап отыр. Әсіресе, табиғи апаттар кезінде халық сеніп тапсыратын қаражаттың мақсатсыз пайдаланылуы мемлекеттік бақылау тетіктерінің жетілмегендігін көрсетіп отыр.
Құқық қорғау органдары мұндай істердің қайталанбауы үшін қайырымдылық қорларына қатысты реттеуді қатаңдату қажеттігін айтып отыр.
Перизат Қайратқа қатысты іс қоғамдағы сенім мен әділет мәселесін қайта көтерді. Қоғам енді бұл іске байланысты әділ сот үкімін күтуде. Қаржылық мониторинг агенттігінің ашық мәлімдемелері және материалдық шығын көлемінің айқындалуы істің маңызын көрсетіп отыр. Ендігі мәселе – кінәлілердің нақты жазалануы мен халық сенімінің қалпына келуі.
