Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі қосымша құн салығының (ҚҚС) дифференциацияланған мөлшерлемесін енгізуді ұсынды. Бұл туралы вице-министр Азамат Амрин Астанада бизнес қауымдастығы өкілдерімен өткен кездесуде мәлімдеді.
Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды.
ҚҚС-тың жаңа мөлшерлемелері қандай болады?
Үкіметтің ұсынысы бойынша:
- Негізгі ҚҚС мөлшерлемесі – 16%;
- Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер үшін – 0% (яғни, толық босатылады);
- Белгілі бір салалар үшін – 10% мөлшерінде аралық ставка қарастырылуда;
- Кейбір кәсіпкерлік субъектілері ҚҚС төлеуден толықтай босатылады.
Қазіргі таңда 10%-дық мөлшерлеме қолданылатын салалар әлі талқылану үстінде.
Ауыл шаруашылығы секторындағы өзгерістер
Министрлік атап өткендей, қазіргі уақытта шаруа қожалықтары ҚҚС төлемейді, ал ауыл шаруашылығы саласындағы заңды тұлғалар салықтық жеңілдіктерге байланысты салықтың тек 30%-ын төлейді. Жаңа жүйе бойынша олар ҚҚС-тен толықтай босатылады. Бұл шара қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған.
Қарапайым декларация және бөлшек салық мәселесі
Кездесуде қарапайым декларация мен бөлшек салық режимін қайта қарау мәселесі де қозғалды. Ұлттық экономика министрлігі осы екі режимді біріктіріп, жылдық табыс шегін 600 мың АЕК (2025 жылы 2,3 млрд теңге) деңгейінде сақтауды ұсынады.
Жаңа талаптар бойынша:
- Бұл режимді тек B2C (тұтынушыларға қызмет көрсететін) компаниялар пайдалана алады;
- Жұмысшылар санына қойылатын шектеу алынып тасталады;
- Егер кәсіпкердің жылдық табысы 100 млн теңгеден асса, оның салық салынатын кірісі еңбекақы қорының (ФОТ) мөлшеріне азайтылуы мүмкін.
Бөлшек салық мөлшерлемесі 4% деңгейінде қалады, бірақ жергілікті мәслихаттар оны 50%-ға дейін төмендете алады.
Мемлекет бюджетіне әсері қандай?
Ұлттық экономика министрлігінің есебінше, ұсынылған салық реформасы жыл сайын бюджетке 4-5 трлн теңге қосымша түсім әкеледі. Бұл қаржы:
- Ұлттық қорға тәуелділікті азайтуға,
- Мемлекеттік қарыз деңгейін төмендетуге,
- Инвестициялық жобаларға несие беруді кеңейтуге,
- Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын (ТКШ) жаңғыртуға,
- Жылу энергетикасы жүйесін дамытуға бағытталады.
Үкіметтің көзқарасы қандай?
Қаржы министрі Мәди Такиевтің айтуынша, жаңа салық жүйесі кәсіпкерлер мен мемлекеттің мүдделерін теңестіретіндей болуы керек. Ол бұл реформалар кең көлемде талқыланып, барлық ұсыныстар ескерілетінін атап өтті.
«Президент Қасым-Жомарт Тоқаев салық жүйесі теңгерімді болуы керек деген нақты тапсырма берді. Біз бұл бағытта кешенді жұмыстар жүргіземіз», – деді министр.
Кездесуге Ұлттық кәсіпкерлер палатасы «Атамекен» қолдауымен 150-ден астам бизнес, қауымдастық және салалық бірлестіктер өкілдері қатысты.
Бұған дейін не ұсынылған еді?
Бұған дейін үкімет ҚҚС мөлшерлемесін 12%-дан 20%-ға дейін арттыруды және ҚҚС есепке алу шегін 78,6 млн теңгеден 15 млн теңгеге дейін төмендетуді ұсынған еді. Министр Серік Жұманғариннің айтуынша, бұл өзгерістер бюджетке жыл сайын 5-7 трлн теңге қосымша табыс әкелуі мүмкін еді. Алайда президент Тоқаев 20% мөлшерлеменің тым жоғары екенін айтып, ҚҚС-ты дифференциациялауды тапсырды.
Ұлттық экономика министрлігі қазір бизнес-қоғамдастықпен бірлесіп жаңа салық реформасын пысықтауда. Алдағы уақытта аймақтарда қосымша кездесулер өткізіліп, түпкілікті шешімдер қабылданады.
