Қазақстанда қаржы қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында банк карталарына бақылау күшейтілді. Енді бір банкте бес және одан да көп картасы бар азаматтар жоғары тәуекел тобына жатқызылып, оларға қосымша тексеру шаралары жүргізілетін болады. Бұл туралы Todayinfo ақпарат агенттігі хабарлайды.
Неліктен мұндай шешім қабылданды?
Агенттікке (АРРФР) сәйкес, соңғы уақытта дропперлік карталар арқылы қылмыстық жолмен алынған ақшаны жылыстату фактілері жиілеп кеткен. Бұл елдің қаржы жүйесіне қосымша қауіп төндіруде. Осы себепті банктер үшін тәуекелдерді басқару жүйесіне толықтырулар енгізіліп, жаңа бақылау шаралары бекітілді.
Кімдер жоғары тәуекелді клиенттер қатарына кіреді?
Жаңа ережелерге сәйкес, егер азамат бір банктен бес немесе одан да көп төлем картасын рәсімдесе, оның есепшоттары ерекше бақылауға алынады. Бірақ кейбір жағдайлар бұл талаптан босатылады:
- Балалардың атына рәсімделген қосымша карталар;
- Тек қарыз алу және өтеу үшін пайдаланылатын несиелік карталар.
Осындай клиенттер «ақшаны жылыстату және терроризмді қаржыландыру қаупі жоғары» санатына жатқызылып, олардың қаржылық операциялары мұқият тексеріледі.
Бес картасы бар қазақстандықтарға қандай шаралар қолданылады?
Егер клиент жоғары тәуекел тобына кірсе, банк оның қаржылық әрекеттеріне келесі қатаң тексерулер жүргізеді:
- Клиенттің транзакцияларының мақсаты мен сипатын анықтау;
- Қаржылық операциялардың жиілігін талдау және күмәнді әрекеттерді тексеру;
- Клиенттің табыс көздері мен қызмет саласы туралы ақпарат жинау.
Банктер жоғары тәуекелді клиенттер туралы ақпаратты Қаржы мониторингі агенттігіне жолдауы мүмкін. Сонымен қатар, заңға сәйкес, егер клиенттің операциялары күмәнді деп танылса, банк онымен қаржылық қарым-қатынасты тоқтата алады.
Дропперлер деген кімдер және олар неге қауіпті?
Дропперлер (немесе «дроптар») – алаяқтық схемаларға еріксіз араласатын адамдар. Олар өз атына банк карталарын ашып, реквизиттерін үшінші тұлғаларға береді. Көп жағдайда олар жасөспірімдер немесе қаржылық қиындыққа тап болған зейнеткерлер болады. Дропперлердің карталары арқылы заңсыз ақшалар шетелге шығарылып немесе басқа қылмыстық мақсаттарға пайдаланылады.
Осыған байланысты, АРРФР дропперлік схемалардың кең таралуына жол бермеу үшін қаржылық бақылау шараларын күшейтуді қолға алды.
Банк карталарына шектеу қаншалықты қажет?
Бұл жаңа шаралар қаржы жүйесінің ашықтығын арттыру және заңсыз қаржылық операциялардың алдын алу үшін қабылданды. Қазақстандағы алаяқтық әрекеттердің көбеюі банк жүйесін күшейтілген бақылау енгізуге мәжбүрлеуде. Алайда, бес немесе одан да көп картасы бар азаматтардың барлығын бірдей күмәнді санатқа жатқызу әділетті ме деген сұрақ туындайды.
Жаңа бақылау жүйесі қарапайым азаматтарға қаншалықты әсер ететінін уақыт көрсетеді, бірақ қаржы қауіпсіздігін қамтамасыз ету тұрғысынан бұл маңызды қадам болып табылады.
