Қазақстандық кәсіпкер Мұрат Ниязовқа сот шешімімен 37,4 миллиард теңге айыппұл салынды. Бұл жаңалық ел ішінде қызу талқыланып, әлеуметтік желілерде кеңінен таралды. Кейбір азаматтар бұл соманы төлеудің мүмкін еместігін айтып, істің заңдылығына күмәнданса, басқалары экологиялық заңнаманың бұзылуына назар аударды. Бұл туралы Todayinfo хабарлайды.
Айыппұлдың себебі
Атыраулық кәсіпкер Мұрат Ниязов 2019 жылы Oxygenator компаниясын құрған. Бұл кәсіпорын мұнай қалдықтарын өңдеу және кәдеге жарату жұмыстарымен айналысады. Кәсіпкердің айтуынша, ол патенттелген технология негізінде мұнай қалдықтарын әкпен бейтараптандырып, оларды құрылыс материалдары ретінде қолдануға мүмкіндік беретін әдісті ұсынған.
Алайда 2023 жылы Атырау облысының экология департаменті оның жұмысында заң бұзушылықтарды анықтады. Тексеріс нәтижесінде, 2022 жылдан бері ашық алаңдарда 13 мың тонна қауіпті қалдықтардың жиналып қалғаны белгілі болды. Осыған байланысты сот кәсіпкерге экологиялық заңнаманы бұзғаны үшін 37,4 миллиард теңге көлемінде айыппұл салды.
Кәсіпкердің ұстанымы
Мұрат Ниязов соттың бұл шешімімен келіспейді. Ол өзінің технологиясы қауіпсіз және заңды екенін, экологиялық нормаларды бұзбағанын алға тартып отыр. Сондай-ақ, айыппұлдың негізсіз екенін дәлелдеу үшін Жоғарғы сотқа шағым түсірген.
«Бізде арнайы рұқсат құжаттары мен технологиялық патент бар. Біздің әдісіміз экологиялық тұрғыдан қауіпсіз. Тексеру кезінде тәуелсіз сарапшылар зиянды шығарындылардың тіркелмегенін дәлелдеді. Алайда жергілікті тұрғындардың шағымы негізінде бізге осындай қомақты айыппұл салынды,» – дейді кәсіпкер.
3700 жылдық төлем жоспары
Кәсіпкердің айтуынша, оның компаниясы жылына бар болғаны 10 миллион теңге көлемінде ғана айыппұл төлей алады. Осы есеппен алғанда, 37 миллиард теңгені өтеу үшін 3700 жыл қажет.
«Бұл соманы төлеу мүмкін емес. Менің компаниям экологияны қорғауға үлес қосып келеді, бірақ осындай шешімдер шағын және орта бизнеске ауыр соққы болмақ,» – деп мәлімдеді кәсіпкер.
Министрлік не дейді?
Экология және табиғи ресурстар министрлігі аталған мәселе бойынша өз пікірін білдірді. Ведомство мәліметінше, Oxygenator компаниясы экологиялық заңнаманы бірнеше рет бұзған. Тексеріс нәтижесінде кәсіпорын қауіпті қалдықтарды заңсыз жинағаны анықталды.
«Бұл қалдықтар 2022 жылдан бері жиналып, әлі күнге дейін жойылмаған. Компания белгілі бір айыппұлдарды ерікті түрде төлегенімен, негізгі заңбұзушылық – экологиялық рұқсатсыз қауіпті қалдықтарды жинау – үшін сот айыппұл салды,» – деп түсіндірді министрлік өкілдері.
Қазіргі уақытта айыппұлды мәжбүрлі түрде өндіріп алу процесі басталған. Сонымен қатар, сот Oxygenator компаниясының экологиялық рұқсатсыз жұмыс істеуіне тыйым салу туралы шешім шығарған.
Қазақстандық кәсіпкерге салынған 37 миллиард теңге айыппұл қоғамда үлкен пікірталас тудырды. Кейбір сарапшылар бұл шешімнің қатал әрі әділетсіз екенін айтса, басқалары экологияны қорғау мақсатында заң талаптарын сақтаудың маңыздылығын алға тартуда. Енді кәсіпкердің Жоғарғы сотқа берген шағымының қалай қаралатыны қоғам назарында болмақ.
