Қазақстандағы шенеуніктер мен депутаттардың бизнеске қатысы туралы мәліметтер қоғам назарын жиі өзіне аударады. Бұл жолы сын садағына іліккен – «Аманат» партиясынан сайланған Мәжіліс депутаты Әділ Жұбанов. Әлеуметтік желілер мен бірқатар БАҚ-та тараған ақпараттарға сүйенсек, депутатқа қатысы бар «БатысАльянсСтрой» ЖШС компаниясы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің назарына іліккен. Бұл туралы Todayinfo порталы жазды.
140 келісімшарт па, 43 па? Санмен ойнау кімге тиімді?
Мемлекеттік сатып алу сайттарында жарияланған деректерге сүйенсек, «БатысАльянсСтрой» ЖШС 2016 жылдан бері 140-қа жуық мемлекеттік келісімшартқа отырған. Алайда депутат Жұбанов бұл деректі жоққа шығарып, бар болғаны 43 жоба іске асқанын мәлімдеді. Мұндай айырмашылық – жай қателік пе, әлде статистикалық айла ма?
Мемлекеттік қаржыны игеретін кез келген компанияның артында саяси ықпал иесінің тұруы – жұртты елеңдететін мәселе. Ал бұл жағдайда компанияның бұрынғы басшысы Қайрат Нұртаевтың қазіргі таңда Атырау облысы әкімінің орынбасары болуы – бизнес пен мемлекеттік қызмет арасындағы “есіктің айналмалы” принципі бойынша сұрақ тудырады.
Мүдделер қақтығысы зерттеліп жатыр
Ресми мәліметке сай, бұл жағдай ҚР Қылмыстық-процессуалдық кодексінің 181-бабы бойынша тіркеліп, Мемлекеттік ішкі аудит департаменті тексеру жүргізіп жатыр. Сондай-ақ, депутаттың туыстарының мүлкіне қатысты да әлеуметтік желілерде қызу талқылау жүріп жатыр.
Бұл тексеру тек «профилактикалық шара» ма, әлде тереңге тамыр тартқан жүйелік мәселенің белгісі ме – әзірге белгісіз. Алайда кезекті «тексеріс» тағы да “бәрі заң аясында” деген жауаппен жабылып қала ма деген күдік те бар.
Саяси көзқарас па, әлде “шабуыл” ма?
Әділ Жұбанов бұл тексерулерді өзінің парламенттегі белсенділігімен және мемлекеттік органдарды сынауымен байланыстырады. Шындыққа жанасуы мүмкін. Бірақ бұл – Қазақстан саясатындағы таныс сценарий: белсенді сөйледің – тексеріс басталды. Десе де, депутаттың бизнесін сенімгерлік басқаруға бергені, компаниясының «Самұрық-Қазына» жобаларына қатыспағаны және квазимемлекеттік сектордан оқшау екені туралы мәлімдемелері нақты құжаттармен дәлелденбейінше, бұл тек сөз күйінде қала береді.
Түйін: қоғам не талап етеді?
Мәселе бір ғана депутаттың жеке іскерлігі емес. Бұл — мемлекет қаржысының кімнің қолында және қандай жолмен игеріліп жатқанын айқындайтын үлгілік жағдай.
Егер бұл тексеріс ашық әрі әділ жүргізілсе, қоғам тарапынан туындаған сенімсіздік сейілуі мүмкін. Ал кезекті науқаншыл «шабуыл» түрінде аяқталса – бизнес пен билік арасына нақты шекара қоя алмаудың тағы бір мысалы болып қалмақ.
Редакция ескертпесі:
Мақалада айтылған фактілер ресми ақпарат көздері мен ашық дереккөздерге сүйеніп жазылды. Депутат Әділ Жұбанов тарапынан қосымша түсініктеме берілсе, материал жаңартылатын болады.
